Ο πρώην υπουργός Υποδομών και Μεταφορών επί κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ, Χρήστος Σπίρτζης μίλησε στη βουλή και την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας για το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη ξεκαθαρίζοντας ότι όσα θα πει θα τεκμηριώνονται με στοιχεία και όχι με συμπεράσματα.
«Επειδή 57 οικογένειες που ζουν το δράμα της απώλειας των παιδιών τους και ολόκληρος ο ελληνικός λαός περιμένει απαντήσεις απ’ όλους μας για το τι έγινε και τι δεν έγινε νομίζω ότι είναι χρέος όλων μας να εισφέρουμε σε αυτό με αλήθεια. Από την άλλη μέρα του δυστυχήματος υπήρχε η μεθόδευση να διαχυθούν ευθύνες πριν καν ταφούν οι 57 αδικοχαμένοι συμπολίτες μας, νέα παιδιά, εργαζόμενοι», είπε καταγγέλοντας τα δημοσιεύματα εις βάρος του για το ότι δεν είχε μιλήσει.
Υπάρχουν πολιτικές ευθύνες
«Η σημερινή συνδεδρίαση, με μόνο θέμα την σύμβαση 717 του 2014 για τη σηματοδότηση, με ευθύνη των βουλευτών της ΝΔ, πιστεύω ότι αδικεί το Κοινοβούλιο και την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας. Θέλω να πιστεύω ότι οι συνάδελφοι της ΝΔ δεν υπηρετούν λογικές σκοπιμότητας, της λογικής όλοι είμαστε ίδιοι.
Η λογική του όλοι είναι ίδιοι, όλοι έχουν ευθύνη σημαίνει ότι κανείς δεν θα έχει στο τέλος την ευθύνη. Επειδή υπάρχουν πολιτικές ευθύνες, κατά τη γνώμη μου είναι οι συντηρητικές πολιτικές που έχουν οδηγήσει τον σιδηρόδρομο, σε όλη την Ευρώπη, σε μια κακή πορεία. Υπάρχουν διαχρονικές παθογένειες στη χώρα μας που πρέπει να τις συζητήσουμε και να τις αντιμετωπίσουμε, όμως, υπάρχουν και ευθύνες που είναι προσωποποιημένες».
Ο πρώην υπουργός κάλεσε την Επιτροπή να καλέσει ειδικούς – για το σύνολο των θεμάτων- που μπορούν σε εισφέρουν με τις γνώσεις τους για λάθη και παραλείψεις κάθε διοίκησης και κυβέρνησης.
Αναφορικά με την σύμβαση 717 που εξετάζεται τόνισε ότι πάρα πολλά από όσα ακούγονται αυτές τις ημέρες περισσότερο παραπληροφορούν παρά φωτίζουν την υπόθεση, κυρίως στα τεχνικά ζητήματα και σε ψέματα που λέγονται είτε από άγνοια, είτε από ημιμάθεια, είτε από σκοπιμότητα υποστηρίζοντας, ταυτόχρονα, ότι όταν αυτά ακούγονται από επίσημα χείλη είναι ακόμα χειρότερο.
«Ότι πω θα τεκμηριώνεται με έγγραφα και όχι με προσεγγίσεις ή εκτιμήσεις δικές μου» είπε ο πρώην υπουργός ο οποίος μιλώντας για το συνολικό σύστημα σηματοδότησης που πρέπει να λειτουργεί υποχρεωτικά σημείωσε ότι έχει δύο σταθμούς το 2023 και το 2003.
Όπως είπε, «τo συνολικό σύστημα που πρέπει να λειτουργεί υποχρεωτικά, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό κανονισμό για τις κύριες γραμμές ήταν το 2023 , Πάτρα – Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Εύζωνοι. Tο συνολικό σύστημα ERTMS (European Rail Traffic Management System) έχει δύο μέρη: το GSMR και το ETCS . To GSMR που είναι η κινητή τηλεφωνία του σιδηροδρόμου τον Ιούλιο 2019 παραδόθηκε εγκατεστημένο. Προφανώς, είχαν γίνει όλες οι δοκιμές και είχαν εκπαιδευτεί όλοι οι εργαζόμενοι. Έμενε η πιστοποίηση και οι απολήξεις του μέχρι το Ικόνιο. Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν είχε μπει σε λειτουργία και ο μηχανοδηγός που έψαχνε να βρει τους συναδέλφους του θα το είχε καταφέρει καθώς θα τον άκουγαν και οι υπόλοιποι σταθμάρχες και μηχανοδηγoί.
«Η υποχρέωση της χώρας αφορά μόνο τις κύριες γραμμές και όχι όλο το δίκτυο», πρόσθεσε ο κ. Σπίρτζης. Αναφερόμενος στη δήλωση από επίσημα χείλη ότι μόνο τρεις χώρες έχουν το σύστημα ETCS (European Train Control System) ανέφερε ότι σύμφωνα με έγγραφο της ΕΕ που προσκόμισε μόνο σε δέκα χώρες δεν είναι σε λειτουργία.
«Η ασφάλεια των μεταφορών πρέπει να είναι διασφαλισμένη. Ο λόγος που μπαίνουν αυτά τα συστήματα δεν είναι μόνο η ασφάλεια […] αλλά ότι ο έλεγχος της γραμμής αυξάνει τη χωρητικότητα της γραμμής, την ταχύτητα των τρένων. Με το ETCS έχουμε τη δυνατότητα περισσότερων δρομολογίων στις επιβατικές μεταφορές με ασφάλεια».
Κακή και πλημμελής η σύμβαση 717
Όσον αφορά το σύστημα σηματοδότησης, υποστήριξε ότι η σύμβαση 717 του 2014 είναι απαραίτητη προυπόθεση για να εγκατασταθεί το ETCS, εστιάζοντας ότι δεν είναι τηλεδιοίκηση το ETCS. Και όπως είπε, ο διαγωνισμός υπογράφηκε το 2007, επί υπουργείας Κωστή Χατζηδάκη.
«Το κέντρο τηλεδιοίκησης λειτουργούσε μέχρι το 2019. Υπέστη βλάβη από πυρκαγιά και έκτοτε δεν λειτούργησε και ούτε αποκαταστάθηκε» τόνισε ο κ. Σπίρτζης μιλώντας στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας. Και όπως είπε, «δεν υπήρχε ασφαλιστική δικλείδα στο σταθμό της Λάρισας ώστε να μπορεί να διορθωθεί».
Ο κ. Σπίρτζης αναφέρθηκε σε έγγραφα που κατέθεσε ο κ. Γεραπετρίτης και έκανε μια αναδρομή στο 2014 και στα στελέχη που ήταν στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. «Αυτή είναι μια σύμβαση που την χειρίστηκαν αυτοί οι άνθρωποι και θα ήταν χρήσιμο να είναι εδώ», πρόσθεσε λέγοντας ότι είναι πολύ ενδιαφέρον να ακούσουμε τι έλεγαν για το σύστημα ανάταξης.
«Πολλά έργα είχαν ήδη χρηματοδοτηθεί και δεν μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν εκ νέου», πρόσθεσε ο κ. Σπίρτζης περιγράφοντας το πώς φτάσαμε στη σύμβαση 717.
«Τι κάναμε το 2015 με την 717 και για τον σιδηρόδρομο; Τελειώσαμε έργα πολλών δις ευρώ για τον σιδηρόδρομο που ούτε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν πίστευε ότι θα τα ολοκληρώσουμε» σημείωσε στη συνέχεια ο κ. Σπίρτζης αναφερόμενος στα έργα των δικών του ημερών για να προσθέσει «Η πορεία της 717 την περίοδο 2015-19 δεν μπορούσε να είναι διαφορετική γιατί η σύμβαση ήταν κακή και πλημμελής. Δημιούργησε ανάγκη να γίνει ανακεφαλαιωτικός πίνακας και συμπληρωματική σύμβαση. Δεν τα λέω εγώ αυτα. Εχουμε αποδείξει στον δημόσιο διάλογο ότι το ποσοστό υλοποίησης της 717 ήταν πάνω από 72% και η αρχική σύμβαση ήταν σχεδόν στο 0% τον Φεβρουάριο 2015. Αυτό λένε τα επίσημα έγγραφα της ΕΡΓΟΣΕ που λένε Σεπτέμβριο 2018 είναι 68% , έχουμε έγγραφο της κοινοπραξίας που ζητούν μείωση εγγυητικών στο 72% που σημαίνει ότι δεν μπορεί να μην έχουν υλοποιήσει το έργο για να το ζητούν αυτό. Αν απομειωθούν εγγυητικές περισσότερο από το ποσοστό του έργου που έχει υλοποιηθεί είναι για να πάνε φυλακή.
Εχουμε έγγραφο του 2023 που λέει ότι το ποσοστό υλοποίησης της αρχικής σύμβασης είναι στο 77%, δηλαδή 5% πρόοδος. Και η συμπληρωματική που υπογράφηκε το 2023 είχε υλοποιηθεί σε ποσοστό 17%».
«Συμπερασματικά» υποστήριξε ο πρώην υπουργός: «η ΕΡΓΟΣΕ κατά την άποψή μου δεν μπορεί να κανει τίποτα άλλο από το να υλοποιεί την σύμβαση που είχε και να περνά με νομιμότητα την συμπληρωματική γιατί αν τελείωνε την 717 χωρίς συμπληρωματική θα είχαμε έργο μη λειτουργικό. Θα έχανε η χώρα τα λεφτά και θα συνέχιζε ότι γινόταν στο παρελθόν. Διαγωνισμοί που δήθεν υλοποιούνταν αλλά δεν είχαμε συστήματα».
Ο κ. Σπίρτζης τοποθετήθηκε και για την κριτική που δέχεται από την πλειοψηφία σύμφωνα με την οποία τα ποσοστά που επικαλείται ο ΣΥΡΙΖΑ για την σύμβαση 717 δεν αφορούν την υλοποίηση του έργου αλλά την απορρόφηση των κονδυλίων.
«Η απορρόφηση χρημάτων είναι πάντα ίση ή λιγότερη από το υλοποιημένο έργο. Εμείς μιλούμε για υλοποιημένο έργο σύμβασης με μετρήσεις και πρωτόκολλα αφανών εργασιών. Οι απορροφήσεις για την 717 το 2016 ήταν 11,56% και το 2018 5,54% που δείχνει ότι το έργο δεν είχε σταματήσει. Σταμάτησε να υλοποιείται από τον ανάδοχο μετά τον Φεβρουάριο 2019 και μπορούσε να ξεκινήσει μετά την παράδοση μελετών», συμπλήρωσε.
