Βασικά σημεία της τοποθέτησης του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστου Σπίρτζη κατά την κοινή έκτακτη συνέντευξη Τύπου που δόθηκε στη Λέσβο, μετά τη συνεδρίαση του διευρυμένου συντονιστικού οργάνου.
Χρήστος Σπίρτζης: «Αν χρωστάμε όλοι μία φορά να προσπαθούμε να συνδράμουμε τους συμπολίτες μας σε τέτοιες στιγμές φυσικών καταστροφών, στη Λέσβο, στη Χίο και στα νησιά του Αιγαίου το χρωστάμε πολλαπλάσια, γιατί έχουν σηκώσει στην πλάτη τους το βάρος όλης της Ευρώπης για το μεταναστευτικό. Τους το χρωστάμε και ηθικά και πραγματικά».
Είπαμε και πριν, στο συντονιστικό, ότι είναι και για λόγους ουσίας και για λόγους σημειολογίας, ιδιαίτερη η κινητοποίηση και η ενιαία αντιμετώπιση αυτών που ζούμε στο σεισμό και απ’ όλες τις υπηρεσίες είναι πρωτοφανής η συνεργασία και καλή η συνεργασία και απ’ όλες τις πολιτικές δυνάμεις και τα πολιτικά στελέχη. Άρα να μην σας φαίνεται και παράξενη η σύνθεση του τραπεζιού και στη συνέντευξη τύπου και στο συντονιστικό.
Θα ήθελα να τονίσω την πολύ καλή συνεργασία που έχουμε, τόσο οι υπηρεσίες των συναρμόδιων υπουργείων, όσο και της τοπικής αυτοδιοίκησης και συγκεκριμένα, του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου, της Γενικής Γραμματείας Φυσικών Καταστροφών και του Υπουργείου Εσωτερικών. Ήταν εδώ και ο Νίκος Τόσκας, ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας, των Υποδομών, των παλιού Δημοσίων Έργων και της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Φυσικών Καταστροφών, της Διεύθυνσης Λιμενικών Υποδομών, της Διεύθυνσης οδικών Υποδομών, του ΟΑΣΠ και άλλων υπηρεσιών, της Ανώνυμης Εταιρείας Κτιριακών Υποδομών.
Θα ήθελα να πω -όχι για να καθησυχάσουμε – την πραγματική εικόνα. Δεν είναι τόσο εκτεταμένες οι ζημιές απ’ το σεισμό στο νησί. Είναι βέβαια πολύ μεγάλες σε συγκεκριμένους οικισμούς, στο νότιο μέρος του νησιού και βέβαια είναι πολύ μεγάλες οι καταστροφές σε παλιά κτίρια, που υπάρχουν στους παραδοσιακούς οικισμούς μας, στο νότιο μέρος του νησιού.
Είναι επίσης πολύ θετικό ότι νεότερες κατασκευές -και δεν μιλώ για τις κατασκευές που έγιναν την τελευταία δεκαετία- που έχουμε πολύ μεγάλης ασφάλειας αντισεισμικούς κανονισμούς, και πιο παλιά κτίρια, δεν έχουν πάθει τίποτα. Άρα διάφορα που ακούγονται για μετακίνηση οικισμών κτλ στο νησί, δεν βοηθάν. Δεν ευσταθούν. Δεν υπάρχει κανένας λόγος εκκένωσης ή μετακίνησης κάποιου οικισμού της περιοχής.
Είναι πολύ εκτεταμένες οι ζημιές στον οικισμό που έχουμε επισκεφθεί όλοι, στην Βρίσα και είναι και πολύ λυπηρό που μια συμπολίτης μας, πολύ νέα σε ηλικία έχασε τη ζωή της. Να εκφράσουμε όλοι τα βαθιά μας συλλυπητήρια στην οικογένεια. Να πούμε ότι για τον οικισμό αυτόν, παρότι είναι πολύ συγκλονιστικό να βλέπεις τους συμπολίτες σου να έχουν χάσει τα σπίτια τους, να βλέπεις τα προσωπικά τους αντικείμενα, να βλέπεις το φαγητό πάνω στο τραπέζι σε σπίτια που έχουν καταρρεύσει, ή τα παιχνίδια των παιδιών. Είναι μια ευκαιρία αυτόν τον οικισμό να τον κάνουμε πρότυπο οικισμό και στην επανοικοδόμηση του και στα δίκτυα που δεν υπήρχαν λόγω της παλαιότητας του και πρέπει να εγκατασταθούν και στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς που οφείλουμε να διατηρήσουμε και οι Μυτιληνιοί αυτό το έχουν προσέξει πάρα πολύ. Οπότε καλό είναι να παραδειγματιστεί και όλη η χώρα απ’ το πώς έχει διατηρηθεί η πολιτιστική κληρονομιά στη Μυτιλήνη.
Θα ήθελα επίσης να ενημερώσω ότι είμαστε σε επαγρύπνηση, σε εγρήγορση. Δεν εφησυχάζουμε, γιατί δεν έχει ολοκληρωθεί το φαινόμενο και δεν πρέπει να εφησυχάσουμε και τους πολίτες. Πρέπει να προσέξουμε αυτές τις ημέρες, μέχρι να ολοκληρωθεί το φαινόμενο. Πρέπει επίσης να βοηθήσουν και οι αρμόδιες αρχές, αλλά και όλοι, για να απομακρυνθούν από σπίτια που τα κλιμάκια χαρακτηρίζουν μη κατάλληλα. Να απομακρυνθούν οι συμπολίτες μας, που κατοικούν εκεί και ίσως να είναι και μεγάλης ηλικίας.
Ήδη έχει αναλάβει δράση και η ελληνική αστυνομία και οι υπηρεσίες του δήμου. Να ενημερώσω ότι δεν υπάρχει κομμάτι του οδικού δικτύου που δεν είναι ανοιχτό. Και γενικότερα οι υποδομές του νησιού, έχουν κρατήσει. Δεν είχαμε ζημιές.
Να ενημερώσω ότι το Υπουργείο Παιδείας ανέβαλε για τα δύο νησιά, τη Λέσβο και τη Χίο, τις Πανελλαδικές εξετάσεις για αύριο. Έχουν γίνει οι απαραίτητοι έλεγχοι από τα κλιμάκια των Κτιριακών Υποδομών στα 14 εξεταστικά κέντρα. Στα 12 που έχουμε τις αυτοψίες, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Τις άλλες δύο τις περιμένουμε.
(Παρέμβαση Μαρίας Κλεάνθη (Πολιτικός Μηχανικός, Διευθύντρια Υπηρεσίας Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων (ΥΑΣ): 251 κτίρια είδαμε. 150 είναι μη κατοικήσιμα, 104 είναι κατοικήσιμα. Βγαίνει παραπάνω, γιατί είναι κάποιος όροφος) .
Αν δεν το ακούσατε, είναι 150 κτίρια μη κατοικήσιμα, από αυτά που έγιναν έλεγχοι και 104 κατοικήσιμα.
Δεν ολοκληρώθηκε η διαδικασία, αλλά συνεχίζεται και αύριο και μεθαύριο και όσο χρειαστεί να κάνουμε ελέγχους. Να σας ενημερώσω ότι υπάρχουν πάνω από 100 μηχανικοί, για αυτό ακούτε και αυτά τα νούμερα ελέγχων από την πρώτη μέρα, που δραστηριοποιούνται σε όλους τους οικισμούς και στις υποδομές.
Η προτεραιότητα μας είναι τόσο οι κατοικίες των πολιτών, αλλά κυρίως τα δημόσια κτίρια, τα σχολεία, τα κέντρα υγείας, το νοσοκομείο, το Γηροκομείο. Όπου βλέπουμε κάποια προβλήματα, γίνεται και δευτεροβάθμιος έλεγχος, για να διαπιστωθούν ακριβώς οι ζημιές και αν είναι κατάλληλο να χρησιμοποιηθεί ή όχι. Ήδη σας λέω ότι γίνεται δευτεροβάθμιος έλεγχος σε ένα από τα γηροκομεία του νησιού, στο Πλωμάρι, όπως και στο κτίριο που στεγάζει τις δημόσιες υπηρεσίες και του Δήμου και άλλες δημόσιες υπηρεσίες. Φαίνεται να μην υπάρχει σε πρώτη φάση πρόβλημα ή το πρόβλημα να είναι μικρής κλίμακας.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω ξανά όλες τις υπηρεσίες για τη συνεργασία τους. Να σας πω ότι οι σεισμολόγοι μας και ο ΟΑΣΠ, έχουν βάλει τα δυνατά τους. Έχουν ήδη εγκατασταθεί δύο σταθμοί στην Αγία Παρασκευή και στο Δαμάνδρι. Θα εγκατασταθούν άλλοι τέσσερις. Το σεισμολογικό δίκτυο θα είναι δορυφορικής λειτουργίας και εμβέλειας και θα αναρτώνται τα αποτελέσματα και οι μετρήσεις τους στο διαδίκτυο, άρα θα μπορείτε να έχετε όλοι πρόσβαση σε αυτό.
Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας συνεχίζει τον συντονισμό των δημοσίων υπηρεσιών και την άμεση συνδρομή, που πρέπει να έχουν οι πολίτες. Το μέλημα μας είναι να ολοκληρωθούν άμεσα οι έλεγχοι για να μπορούμε να προχωρήσουμε και σε μεσοπρόθεσμες λύσεις, όπως είναι η επιδότηση ενοικίου, όπως κάναμε στην Κεφαλονιά και όχι η φιλοξενία σε κοντέινερ, αλλά και οι αποζημιώσεις για τις αποκαταστάσεις των κτιρίων.
Θέλουμε να εφαρμόσουμε ένα νέο μοντέλο για την ανακατασκευή του οικισμού. Επίσης με την ευκαιρία, θα υπάρχει συνεργασία όλων των κομμάτων, για να υπάρχουν νομοθετικές πρωτοβουλίες, για να απλοποιήσουμε πολύ τις διαδικασίες στις αποζημιώσεις και στη γραφειοκρατία, που μας ταλαιπωρεί όποτε έχουμε φυσική καταστροφή, χρησιμοποιώντας νέες τεχνολογίες. Έχουν γίνει αιτήματα από την Περιφέρεια και την Τοπική Αυτοδιοίκηση για πρόσθετη βοήθεια. Περιλαμβάνουν διευκολύνσεις ή απαλλαγές από το ΕΦΚΑ, το ΦΠΑ ή άλλα βάρη. Έχουν διαβιβαστεί στο αρμόδιο υπουργείο Οικονομικών και αντιμετωπίζονται θετικά, αλλά το σύνολο των δράσεων και των προβλέψεων, θα ανακοινωθεί συνολικά στην Αθήνα, αφού έχουμε τις πρώτες εκτιμήσεις και προϋπολογισμό, για να μην λέμε λόγια και όχι συγκεκριμένα πράγματα και δεσμεύσεις.
Ερώτηση δημοσιογράφου: Θέλω αρχικά να γίνει μια τοποθέτηση για το σεισμό, για τη σεισμική ακολουθία.
Υπουργός: Να πω κάτι αν και είναι πολύ ενδιαφέρον. Είναι ενδιαφέρουσα επιστήμη. Είναι κάτι καλύτερο από τις δημοσκοπήσεις. Δηλαδή ναι μεν έχουμε εργαλεία για να κάνουμε προβλέψεις αλλά δεν είναι πάντα αξιόπιστες. Δηλαδή δεν έχουμε φτάσει στην τεχνογνωσία να έχουμε αξιοπιστία στις προβλέψεις των σεισμών, στην ένταση, στο χρόνο, και ίσως και στον τόπο που πρόκειται να γίνουν. Εμείς είμαστε μία χώρα με σεισμούς, έχουμε μάθει να ζούμε με σεισμούς, καλό θα είναι και εσείς ως δημοσιογράφοι, καταλαβαίνω τον επαγγελματικό σας οίστρο, να προσανατολίζεστε σε θέματα όχι προβλέψεων της σεισμικής δραστηριότητας και εξέλιξης, αυτό το κάνουν οι επιστήμονες μια χαρά, έχουμε άριστους επιστήμονες, αλλά να στρέψουμε αλλού λίγο τη δημοσιότητα, στο πως προστατεύεται καλύτερα ο πολίτης, πως λαμβάνουμε μέτρα για την αντισεισμική προστασία, για την κινητοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών, που δόξα τω Θεώ αυτή τη φορά όπως βλέπετε όλοι μαζί το παλεύουμε και έχουμε και καλά αποτελέσματα.
Λοιπόν, γιατί μετά δημιουργούνται ξέρετε και άλλες δράσεις, μόλις πουν οι άριστοι επιστήμονες που έχουμε σε αυτό το τραπέζι την άποψή τους, που είναι και σοβαρή και τεκμηριωμένη, θα υπάρχει και μία άλλη άποψη που μπορεί να μην είναι τόσο τεκμηριωμένη και δημιουργούνται διάφορα σενάρια. Άρα θα παρακαλούσα και εγώ τον τύπο να το πάρει λίγο αλλιώς, όχι σαν τις δημοσκοπήσεις, και οι πολίτες μας πραγματικά να βοηθηθούν και από τον τύπο.
Θέλω, οφείλω να πω κάτι. Ότι αν χρωστάμε όλοι μία φορά να προσπαθούμε να συνδράμουμε τους συμπολίτες μας σε τέτοιες στιγμές φυσικών καταστροφών, στη Λέσβο στη Χίο και στα νησιά του Αιγαίου το χρωστάμε πολλαπλάσια γιατί έχουν σηκώσει στην πλάτη τους το βάρος όλης της Ευρώπης για το μεταναστευτικό. Τους το χρωστάμε και ηθικά και πραγματικά.