Η συνέντευξη του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστου Σπίρτζη στην Εφημερίδα των Συντακτών και τη δημοσιογράφο, Χαρά Τζαναβάρα.
Μετωπική επίθεση στη Ν.Δ. και προσωπικά στον Κυριάκο Μητσοτάκη, με αφορμή τις αποκαλύψεις από τα Paradise Papers, εξαπολύει ο Χρήστος Σπίρτζης λίγες ώρες πριν από το ταξίδι του στις ΗΠΑ με βασικό στόχο την αναζήτηση χρηματοδότησης για τη σιδηροδρομική Εγνατία, ένα αναπτυξιακό έργο με μεγάλη γεωπολιτική σημασία. Υπόσχεται καλύτερες συγκοινωνίες και φτηνότερα εισιτήρια στις αστικές συγκοινωνίες, ενώ δεν χάνει ευκαιρία να επιτεθεί στον παλαιοκομματισμό για τον οποίο αναφέρει ότι βρίσκεται πίσω από τις αντιδράσεις για το ηλεκτρονικό εισιτήριο.
• Δεν είναι η πρώτη φορά που μπαίνετε στο στόχαστρο κριτικής με βάση fake news…
Εννοείτε τα δημοσιεύματα των «Νέων» και του «Βηματοδότη» για τα οποία οι εφημερίδες αναγκάστηκαν πριν από λίγες ημέρες να κάνουν επανόρθωση. Να σας θυμίσω ότι βασίστηκαν σε πληροφορίες του γραμματέα της Ν.Δ. Λευτέρη Αυγενάκη. Αν προσέξατε κανένα κανάλι, ούτε οι δεκάδες ιστοσελίδες και τα επαγγελματικά τρολ της Ν.Δ. στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πρόβαλαν τη διάψευση. Δυόμισι χρόνια ζούμε με τα ψέματα και τις στρεβλώσεις που διοχετεύει η Ν.Δ. στα φιλικά της μέσα ενημέρωσης.
Με τα μεγάλα έργα το 2015 μας κατήγγειλαν ότι δεν θα τα υλοποιήσουμε, το 2016 ότι καθυστερούμε και το 2017 ότι ήταν έτοιμα από εκείνους και εμείς απλά τα εγκαινιάσαμε. Μας καταγγέλλουν ακόμη και για τα διόδια, για τα οποία εκείνοι δεσμεύτηκαν. Ο ελληνικός λαός σκέφτεται, βλέπει και κρίνει. Η Ν.Δ. με τα fake news εκτιμά ότι στο τέλος κάτι θα μείνει ως αρνητική εικόνα για την κυβέρνηση, είτε σε προσωπικό επίπεδο για τα στελέχη της, είτε σε συλλογικό. Δυστυχώς για τη Ν.Δ. και οι πολίτες σκέφτονται και η αλήθεια αποκαλύπτεται. Τελευταία μάλιστα οι αποκαλύψεις είναι πολύ σκληρές γι’ αυτούς και επιβεβαιωτικές της αίσθησης που είχε ο ελληνικός λαός για τη Ν.Δ. και τον παλαιοκομματισμό.
• Βρισκόμαστε σε πλήρη εξέλιξη των αποκαλύψεων για τα Paradise Papers και οφείλουμε να σημειώσουμε ότι είσαστε προφητικός, καθώς υπάρχουν στοιχεία για σύνδεση εταιρειών διαμεσολάβησης με φορολογικούς παραδείσους. Όταν είχαν γίνει γνωστές οι νέες ρυθμίσεις του νομοσχεδίου για τη λειτουργία αυτών των εταιρειών στη χώρα μας, είχαμε έντονες αντιδράσεις…
Υπήρχαν τότε κύκλοι από την αντιπολίτευση, αλλά και από ορισμένα μέσα ενημέρωσης, που μας κατηγόρησαν ότι θέλουμε να βάλουμε φρένο στην επιχειρηματικότητα και την καινοτομία.
Προφανώς για τη Ν.Δ και τον κύριο Μητσοτάκη «καινοτομία» είναι η μη φορολόγηση και η μεταφορά των κερδών σε φορολογικούς παραδείσους, την ίδια στιγμή που οι Έλληνες φορολογούνται και συμμετέχουν στην προσπάθεια της χώρας για να ξεπεράσουμε την κρίση.
Ήρθαν τα Paradise Papers που δείχνουν ότι εταιρείες διαμεσολάβησης έχουν σχέση με φορολογικούς παραδείσους, ενώ άλλες είχαν στην αρχική τους σύνθεση offshore και funds.
Eίναι στοιχεία που δείχνουν ότι είμαστε υποχρεωμένοι να πάρουμε μέτρα για να σταματήσει μια φορολογική συμπεριφορά που θεωρητικά κινείται σε νόμιμα πλαίσια, αλλά στην ουσία είναι ανήθικη απέναντι στην πλειοψηφία των πολιτών που εισφέρουν στα φορολογικά έσοδα. Ειδικά για τον ελληνικό λαό που έχει κάνει θυσίες, έχει ματώσει.
• Επομένως για σας το θέμα είναι κατά πρώτο λόγο πολιτικό και κατηγορείτε τη Ν.Δ. ότι δεν στήριξε τυχαία τις εταιρείες διαμεσολάβησης.
Βεβαίως. Πρέπει να πω ότι και στην Ευρώπη υπάρχει μεγάλο έλλειμμα στη νομοθεσία για φορολογικούς παραδείσους και δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι κάποιοι στηρίζουν αυτές τις συμπεριφορές.
Στην Ελλάδα όμως η Ν.Δ. και ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης έχουν στηρίξει με πολλούς τρόπους τις εταιρείες διαμεσολάβησης που δεν φορολογούνται στη χώρα μας. Είναι πολιτικά υπεύθυνοι για το «πάρτι» με τους φορολογικούς παραδείσους για τους λίγους.
• Η Beat όμως έβγαλε ανακοίνωση και λέει ότι έχει καταβάλει φόρους.
Αναφέρει κάτι για πέντε εκατ. ευρώ που έδωσε για φόρους και εισφορές. Δεν λέει πότε τα έδωσε, ούτε πόσα από αυτά είναι φόροι. Δεν ιδρύθηκε στην Ελλάδα και είχε έδρα το Λονδίνο ώς την πώλησή της. Εδώ είχε μόνο υποκατάστημα. Ούτε αυτή, ούτε η Uber, παρ’ όλο που το είχα ζητήσει, έφεραν στοιχεία για καταβολή φόρων και ΦΠΑ στη συνάντηση που είχαμε με αφορμή τον διάλογο για το νομοσχέδιο.
Με τις ρυθμίσεις που προτείνουμε θα φορολογούνται κανονικά στη χώρα μας και εκεί πιστεύω ότι είναι το πρόβλημα που έχουν. Θα είναι υποχρεωμένες να κόβουν αποδείξεις για τα έσοδα από τη διαμεσολάβηση και να καταθέτουν τις συμβάσεις που κάνουν με τους οδηγούς ταξί.
• Λένε πως υπάρχει μια ελεύθερη συνεργασία με τους ταξιτζήδες.
Τι θα πει ελεύθερη συνεργασία; Ήμουν μηχανικός και όταν έκανα συμφωνία την κατέθετα στην Εφορία, όπως επιβάλλει ο νόμος. Ένα δεύτερο πολιτικό θέμα είναι ότι η Ν.Δ. και όχι μόνο, οι προηγούμενες κυβερνήσεις φρόντισαν να υπάρχουν «γκρίζες» ζώνες στο σύνολο των μεταφορών που επιτρέπουν τέτοιες πρακτικές. Να πάρουμε τα ταξί.
Οι προηγούμενοι υπουργοί είχαν ασχοληθεί επί μήνες με το θέμα και δεν ήταν δύσκολο να φτιάξουν το θεσμικό πλαίσιο για τις εταιρείες διαμεσολάβησης. Άφησαν όμως το πεδίο ελεύθερο και δεν είναι ο μόνος χώρος στις μεταφορές.
• Τι εννοείτε;
Έχουμε καταγγελίες από πολίτες που αγόρασαν πανάκριβα εισαγόμενα μεταχειρισμένα και διαπίστωσαν ότι ο αριθμός πλαισίου δεν ήταν αυτός που αναγράφεται στην άδεια κυκλοφορίας. Έχουμε περιπτώσεις οχημάτων με «πειραγμένα» χιλιόμετρα. Τα ανεβάζουν για να να τα εισάγουν με χαμηλούς δασμούς και στη συνέχεια τα κατεβάζουν κάτω και από το πραγματικό για να τα πουλήσουν σε υψηλές τιμές.
Τα ΚΤΕΟ, άλλη «πονεμένη» ιστορία. Να σας πω ότι υπήρχε στο υπουργείο on-line σύστημα παρακολούθησης των ελέγχων, αλλά από χρόνια απενεργοποιήθηκε! Υπήρχε ασυμβίβαστο για συγγενείς υπαλλήλων του υπουργείου που έχουν ιδιωτικά ΚΤΕΟ, αλλά καταργήθηκε.
Επομένως για χρόνια οι κυβερνήσεις φρόντιζαν οι πολίτες να φορτώνονται τα φορολογικά βάρη και κάποιοι, οι λίγοι που σχετίζονταν με το παλαιοκομματικό σύστημα, να αποφεύγουν τη φορολόγηση ή να έχουν παραβατικές συμπεριφορές και να πλουτίζουν. Αυτά δεν είναι απλά θέματα γιατί οδήγησαν στην αποδόμηση της κοινωνίας.
Μιλούσαν για «άνοιγμα» επαγγελμάτων, που πολλές φορές είναι θετικό, αλλά στην πράξη είχαμε κατάργηση των νόμων και των ελέγχων. Έναν ελληνικής έμπνευσης νεοφιλελευθερισμό, με νομοθετήματα που βοηθούσαν να κερδοσκοπούν κυκλώματα που σχετίζονταν με τις προηγούμενες κυβερνήσεις.
• Μιας και μπήκαμε στο νέο νομοσχέδιο, να σας ρωτήσω γιατί προτείνετε να αυξηθεί το όριο ταχύτητας στα 150 χλμ.;
Το προέβλεπε μελέτη από την οποία θα φαινόταν αν μπορούσε να εφαρμοστεί από τη γεωμετρία του αυτοκινητόδρομου. Ήταν μια εισήγηση που τέθηκε στη διαβούλευση με τους ειδικούς. Μας έφεραν τα επιχειρήματά τους και αποσύρθηκε. Δεν έχουμε δογματισμούς, θα μείνει το όριο στα 130 χλμ.
• Και με τις «γουρούνες»;
Έχει αλλάξει η ρύθμιση. Δεν είναι όλες το ίδιο επικίνδυνες. Υπάρχουν τετράτροχα οχήματα με προδιαγραφές ασφαλείας που μπορούν να κινούνται στο οδικό δίκτυο. Προβλέπουμε ειδική άδεια οδήγησης, που θα καθοριστεί με υπουργική απόφαση μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, όπως ισχύει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.
Θα υπάρχει προσωρινή διάταξη για «γουρούνες» κάτω από 125 κυβικά, που έχουν μικρότερες προδιαγραφές ασφαλείας. Αξίζει όμως τον κόπο να δείτε γιατί είχε δημιουργηθεί αυτό το καθεστώς. Οι προηγούμενες κυβερνήσεις ήθελαν να κάνουν ένα ρουσφέτι στις εταιρείες ενοικίασης.
Πολλοί τουρίστες δεν είχαν άδεια οδήγησης δίτροχου και έτσι ανακάλυψαν τις «γουρούνες» για τις οποίες αρκούσε η άδεια οδήγησης Ι.Χ., γιατί έτσι φρόντισαν να το ρυθμίσουν.
• Είμαστε λίγο πριν από τις 15 Νοεμβρίου και έχετε πει ότι θα αρχίσουν σταδιακά να κλείνουν οι μπάρες στο μετρό και τον Ηλεκτρικό. Είμαστε όμως έτοιμοι να περάσουμε στο ηλεκτρονικό εισιτήριο ή βιαστήκατε και περνάμε στο νέο σύστημα από… γινάτι στις αντιδράσεις των συνδικαλιστών;
Δεν έχω κανένα γινάτι με τους συνδικαλιστές. Σας θυμίζω ότι ήμουν και εγώ συνδικαλιστής. Εχω όμως ανοιχτό μέτωπο με όσους έχουν κάτι άλλο στο πίσω μέρος του μυαλού τους. Είναι μια μειοψηφία, αλλά υπάρχει κίνδυνος για αυτούς τους λίγους να συκοφαντηθεί όλο το συνδικαλιστικό κίνημα.
Μπορεί να δώσει άλλοθι στους δήθεν μεταρρυθμιστές του νεοφιλελευθερισμού να απορρίπτουν συλλήβδην και να απαξιώνουν το συνδικαλιστικό κίνημα, το οποίο κατά τη γνώμη μου είναι αρκετά ώριμο και υπεύθυνο. Σας διαβεβαιώνω ότι δεν θα κάνουμε εκπτώσεις σε όλες τις πράξεις παραβατικότητας και στα κυκλώματα που εξέθρεψε ο παλαιοκομματισμός, για να πλουτίζουν κάποιοι λίγοι σε βάρος των συγκοινωνιών.
• Αναφέρεστε στο κύκλωμα με τα εισιτήρια;
Είναι πραγματικά ντροπή να υπάρχουν παράνομα εισιτήρια και κάρτες, που χωρίς να ξέρουν αγόραζαν οι πολίτες από ορισμένα εκδοτήρια, περίπτερα και πωλητές με πάγκους δίπλα σε σταθμούς. Ο ένας από τους συνεταίρους που είχαν αναλάβει την εκτύπωση των εισιτηρίων για λογαριασμό του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών βρέθηκε να έχει στις εγκαταστάσεις του ένα εκατομμύριο πλαστά εισιτήρια.
Ηταν στοιχεία γνωστά από χρόνια, υπήρχαν επίσημες εκθέσεις, αλλά οι προηγούμενες διοικήσεις των συγκοινωνιών δεν προχώρησαν σε έρευνες. Κάποιοι από αυτούς βρίσκονται σήμερα σε επιτελικές θέσεις της Ν.Δ. Είναι ντροπή να πληρώνει ο ελληνικός λαός για τις συγκοινωνίες και κάποιοι να θησαυρίζουν μέσα από τα κυκλώματα.
Πρέπει να σας πω ότι δεν είναι μόνο τα εισιτήρια. Υπάρχουν παραβατικές ομάδες που δεν αφήνουν να επισκευάζονται τα λεωφορεία στην ώρα τους για να εξυπηρετούνται οι επιβάτες. Υπάρχουν «σκιές» σε διαγωνισμούς και βρισκόμαστε σε διαδικασία διερεύνησης. Αντίστοιχη εικόνα, ίσως και χειρότερη, είχαμε στη Θεσσαλονίκη. Ο πολίτης δεν είναι δυνατόν να πληρώνει και να θησαυρίζουν τα κυκλώματα του παλαιοκομματισμού.
• Είναι οι πολίτες που ταλαιπωρήθηκαν στις ουρές. Έδειξαν εμπιστοσύνη στην αλλαγή. Δεν θα πρέπει κατά κάποιο τρόπο να ανταμειφθούν για την υποδειγματική συμπεριφορά τους;
Συμφωνώ για τη στάση των επιβατών και να τους ευχαριστήσουμε γι’ αυτό. Να πούμε ότι η διάθεση των καρτών είχε σχεδιαστεί διαφορετικά από τον ΟΑΣΑ και την κοινοπραξία. Υπάρχει όμως η πρώτη αρνητική γνωμοδότηση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, που δεν συνδέεται με τον σημερινό πρόεδρό της, Κωνσταντίνο Μενουδάκο, ο οποίος ήταν και παραμένει κόσμημα για τη Δικαιοσύνη και την κοινωνία.
Δεν ρίχνω την ευθύνη ούτε στον προηγούμενο πρόεδρο της Αρχής, γιατί τις εισηγήσεις τις κάνουν οι υπηρεσιακοί. Θα διαπιστώσατε όμως και εσείς ότι υπήρχαν εσωτερικές αντιδράσεις από την αρχή, αλλά και από τα κυκλώματα της παρανομίας που δεν θέλουν το νέο σύστημα.
• Τι καλό θα μας φέρει η «επόμενη μέρα»; Πότε θα έρθουν οι πρώτες αλλαγές;
Θα συγκρίνουμε κάθε μήνα τα έσοδα και σε ένα εξάμηνο θα έχουμε μια αξιόπιστη εικόνα, που θα μας επιτρέψει να ανταμείψουμε τους πολίτες με καλύτερες συγκοινωνίες και φτηνότερα εισιτήρια. Δεν είναι δίκαιο, κατ’ αρχήν, να πληρώνει το ίδιο κάποιος που ταξιδεύει από τη μια άκρη ώς την άλλη της Αττικής με έναν άλλο που χρησιμοποιεί τις συγκοινωνίες για μερικές στάσεις. Θα έχουμε μειώσεις για μικρές αποστάσεις.
Το σπουδαιότερο όμως είναι ότι θα μπορούμε να ασκήσουμε κοινωνική πολιτική και για άλλες ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, όπως οι χαμηλόμισθοι και οι νέοι. Η τεχνολογία δίνει τη δυνατότητα για τέτοια μέτρα. Θα έχουμε και αυξήσεις για τα νέα, πιο γρήγορα, μέσα που θα θέσουμε σε λειτουργία.
Πολύ σύντομα θα έχουμε αξιόπιστα στοιχεία των αναγκών των επιβατών για αναδιάρθρωση των συγκοινωνιών, την πρώτη μετά μια 25ετία. Ετοιμάζουμε μετά από χρόνια την πρώτη αγορά νέων λεωφορείων, που θα είναι μικρά για να συνδέουν τις γειτονιές με τους σταθμούς του μετρό. Εχουμε αφήσει αναξιοποίητους σημαντικούς τομείς που μπορούν να φέρουν έσοδα, όπως η διαφήμιση στους χώρους των σταθμών. Να σας πω ότι η γραμμή Πειραιάς-Κηφισιά φέρνει μόνο 1.000 ευρώ τον χρόνο.
•Ερχόμαστε στα ηλεκτρονικά διόδια. Είναι μια διευκόλυνση για τους οδηγούς, αλλά θα δουν μειώσεις στις τιμές; Υπάρχουν περιθώρια λόγω των συμβάσεων παραχώρησης;
Θα έχουμε μειώσεις, κατ’ αρχάς με την πιο δίκαιη χρέωση ανάλογα με τα χιλιόμετρα που διανύει το κάθε όχημα. Κάνουμε σκληρή διαπραγμάτευση και σύντομα θα έχουμε καλύτερες τιμές και λόγω της αύξηση της κυκλοφορίας στις εθνικές οδούς.
Έχουμε ζητήματα με τις νταλίκες, πολλές είναι ξένες και κινούνται τζάμπα στο οδικό δίκτυο για το οποίο πλήρωσε ο ελληνικός λαός.
• Χαρήκαμε όλοι με τις «κορδέλες» στους αυτοκινητόδρομους, αλλά οι εργαζόμενοι έμειναν χωρίς δουλειά και οι τοπικές κοινωνίες στερούνται έσοδα, γιατί διανύουμε ένα «κατασκευαστικό κενό». Πότε προβλέπεται να ξεκινήσει η νέα γενιά έργων;
Υπάρχει επόμενη γενιά έργων και δεν καθυστερεί. Δίνουμε μάχη για να ολοκληρώσουμε έργα που έχουν ξεκινήσει πριν από 15 και 20 χρόνια. Μιλάω για τη σιδηροδρομική ΠΑΘΕ, τα έργα μετρό σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Έχουμε όμως και καινούργια έργα και εδώ πρέπει να σας πω ότι ορισμένα έχουν να αντιμετωπίσουν τη γραφειοκρατεία των Βρυξελλών. Αποκόπηκαν το 2013 τα τμήματα Πάτρα-Πύργος και του Ε-65, αλλά για να εγκριθεί η χρηματοδότησή τους χρειάστηκε να επικαιροποιηθούν τα στοιχεία που είχαν βασιστεί σε μελέτες του 2006. Τελειώνουμε όμως και σύντομα θα δώσουμε χρονοδιάγραμμα έργων.
Έχουμε έργα που πρέπει να γίνουν, γιατί είχαν «ξεχαστεί» από τους σχεδιασμούς των προηγούμενων κυβερνήσεων, όπως η σύνδεση των Ιωαννίνων με την Κακαβιά, του Αγρινίου και της Πρέβεζας με την Ιόνια οδό, τα μεγάλα λιμάνια της Βόρειας Ελλάδας με την Εγνατία οδό.
Τα νέα έργα έχουν δρόμους, αλλά το κύριο βάρος πέφτει στον σιδηρόδρομο και τα μέσα σταθερής τροχιάς. Πάω στις ΗΠΑ για να εξασφαλίσουμε χρηματοδότηση για τη σιδηροδρομική Εγνατία, που προωθούμε από κοινού με τη Βουλγαρία και είναι ένα έργο με μεγάλη γεωπολιτική σημασία.
Μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2018 θα έχουμε ανάδοχο για το πρώτο τμήμα της νέας γραμμής του μετρό, με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση 1,4 δις ευρώ, που είναι το μεγαλύτερο εργοτάξιο στην Ευρώπη. Σύντομα θα έχουμε ανακοινώσεις για το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι. Είναι έργα που θα εξασφαλίσουν νέες θέσεις εργασίας και θα συμβάλουν στην ανάπτυξη που έχει ανάγκη η οικονομία της χώρας.
