H συνέντευξη του τομεάρχη Προστασίας του Πολίτη της ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Χρήστου Σπίρτζη στην Εφημερίδα των Συντακτών και τον δημοσιογράφο, Δημήτρη Τερζή.
• Η αλλαγή τομεαρχών σάς βρήκε στο ευαίσθητο πόστο της Προστασίας του Πολίτη. Το δόγμα «νόμος και τάξη» αποτελεί συχνό αφήγημα της κυβέρνησης και πεδίο αντιπαράθεσης με την αντιπολίτευση. Με αφορμή αυτό θα ήθελα ένα σχόλιο για τα νέα σας καθήκοντα.
Το πραγματικό δόγμα της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι το δόγμα «τρόμος και πάταξη». Είναι το δόγμα που έχει αφήσει μια μειοψηφική ακροδεξιά ομάδα στα σώματα ασφαλείας να αυθαιρετεί και να προσβάλλει την ελληνική κοινωνία, τη δημοκρατία και την ίδια την Αστυνομία.
Η αντίληψη της Ν.Δ. να χρησιμοποιεί την Ελληνική Αστυνομία ως μέσο άσκησης πολιτικής πίεσης στην κοινωνία δεν έχει αλλάξει. Δεν είναι τυχαία η διάλυση της μεγάλης ειρηνικής συγκέντρωσης για την ιστορική απόφαση δικαίωσης του Παύλου Φύσσα, της οικογένειάς του και των δημοκρατικών πολιτών απέναντι στον φασισμό και τους εγκληματίες της Χρυσής Αυγής.
Δεν είναι τυχαία η συνεχής προσπάθεια εφαρμογής αντιδημοκρατικών νόμων στο δόγμα του τρόμου και της πάταξης, όπως ο νόμος για το δικαίωμα του «συνέρχεσθαι», η πρόβλεψη αδειοδότησης των συγκεντρώσεων και των διαδηλώσεων από την Αστυνομία. Δεν είναι τυχαία η τρομοκράτηση μαθητών από την Αστυνομία για τις μαθητικές κινητοποιήσεις. Δεν είναι τυχαία η συνεχής επίδειξη αστυνομικής βίας σε μια σειρά αναιτιολόγητων και αυθαίρετων πράξεων, όπως η περίπτωση Ινδαρέ, η σύλληψη νέων ανθρώπων σε κινηματογράφους, ο έλεγχος σε κέντρο διασκέδασης με τους πελάτες γονατισμένους, οι ύβρεις και οι συμπεριφορές ψευτοτσαμπουκά σε πολίτες.
Την ίδια στιγμή το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη έχει σταματήσει να δίνει στοιχεία για την εγκληματικότητα και η Αστυνομία έχει ξεχάσει τον ρόλο της στην οδική ασφάλεια. Η Πυροσβεστική και η Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας, αντίστοιχα, έχουν μετατραπεί σε έναν από τους βασικούς επικοινωνιακούς πυλώνες της κυβέρνησης, την ίδια στιγμή που η ανεπάρκεια αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών αφήνει τους πολίτες αβοήθητους.
Η κατάσταση στην Καρδίτσα ακόμα και σήμερα είναι ενδεικτική της οδυνηρής πραγματικότητας. Ολα αυτά συμβαίνουν με τους εργαζόμενους στην Αστυνομία και στην Πυροσβεστική να έχουν εγκαταλειφθεί σε όλα τα επίπεδα. Καμία πρόβλεψη για την προστασία της υγείας τους, καμία εργασιακή βελτίωση, καμία βελτίωση των χώρων και των μέσων εργασίας τους.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη προσπαθεί να τονώσει το αίσθημα του αστυνομικού που εξουσιάζει την κοινωνία, που επιβάλλει νόμιμες και παράνομες κυβερνητικές επιλογές. Εμείς βρισκόμαστε στον αντίποδα αυτής της λογικής. Ο διαχρονικός στόχος μας είναι τα σώματα ασφαλείας από μηχανισμοί καταστολής να μετατραπούν σε κοινωνικούς οργανισμούς που θα δίνουν στον πολίτη την ασφάλεια που απαιτεί να έχει απέναντι στην εγκληματικότητα, στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, έκτακτων γεγονότων και αναγκών, με περίσσεια δημοκρατικής συμπεριφοράς απέναντι στον πολίτη και τις κοινωνικές εκφράσεις.
• Οι δημοσκοπήσεις φέρνουν τον ΣΥΡΙΖΑ καθηλωμένο, σε απόσταση από την κυβέρνηση. Εκτιμάτε πως αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα; Αν ισχύει κάτι τέτοιο, τι χρειάζεται να γίνει ώστε να αλλάξει η εικόνα;
Μια επίσκεψη στα καταστήματα, στα σχολεία, στους εργασιακούς χώρους, στις πλατείες απαντά στο αν υπάρχει απόσταση ή όχι. Δεν βρίσκεις έναν πολίτη που να μην είναι δυσαρεστημένος από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, έναν κλάδο που να βλέπει αισιόδοξα το άμεσο μέλλον, μια περιοχή που να μη διαμαρτύρεται για την εγκατάλειψη.
Ομως, ανεξάρτητα από τις δημοσκοπήσεις, πιστεύω ότι πρέπει να φτιάξουμε τις δομές και τα δίκτυα άμεσης επικοινωνίας με τον κάθε πολίτη και με τις κοινωνικές δυνάμεις που σήμερα υποφέρουν. Οφείλουμε να ενημερώσουμε για την εναλλακτική κυβερνητική μας πρόταση. Οφείλουμε να ακούσουμε τις κοινωνικές δυνάμεις, τον κάθε πολίτη και να παλέψουμε μαζί για τη σύνταξη της νέας προοδευτικής πλειοψηφίας.
• Ας έρθουμε στα εσωκομματικά. Εχει ανοίξει εδώ και καιρό μια αντιπαράθεση εντός του ΣΥΡΙΖΑ για το αν εξελίσσεται σε αρχηγικό κόμμα. Εχουν κατατεθεί διάφορες απόψεις επ’ αυτού. Η δική σας θέση ποια είναι;
Η αναφορά ότι ο ΣΥΡΙΖΑ εξελίσσεται σε αρχηγικό κόμμα, μόνο ως ανέκδοτο μπορεί να διατυπωθεί. Ιδιαίτερα όταν ο πρόεδρός μας, Αλέξης Τσίπρας, έχει επιδείξει ευλαβική προσήλωση στις δημοκρατικές διαδικασίες και μοναδική για αριστερό προοδευτικό κόμμα ανοχή και αντοχή στη διαφορετικότητα και σε ανορθόδοξες πολιτικές πρακτικές. Η αντίληψη ότι ο πρόεδρος ενός κόμματος δεν έχει την ευθύνη αλλά και τον διακριτό θεσμικό ρόλο της πορείας και της λειτουργίας του δεν απηχεί τις απόψεις ενός κόμματος της κυβερνώσας Αριστεράς.
Η πρακτική κάθε μέλος μας ή στέλεχός μας να επικοινωνεί τις πολιτικές του διαφοροποιήσεις και απόψεις χωρίς καν να έχει προηγηθεί μια διαδικασία διαλόγου και σύνθεσης δεν συνάδει με τη βασική αρχή συμμετοχής και λειτουργίας ενός προοδευτικού και δημοκρατικού κόμματος.
Οταν όμως σε έναν πολιτικό χώρο ένας πρόεδρος ξεπερνά το κόμμα του, επικοινωνεί με τον λαό, μιλάει στην καρδιά του κάθε πολίτη, αγαπιέται από τους ανθρώπους και τις δυνάμεις που το στηρίζουν δεν σημαίνει ότι εξελίσσεται σε αρχηγικό κόμμα. Σημαίνει ότι το κόμμα πρέπει να αντιληφθεί ότι πρέπει να προσπαθήσει να γίνει το ίδιο ελκτικό στην κοινωνία όπως ο πρόεδρός του.
Να αφήσει τις κλειστές, περιορισμένου εύρους ομάδες και τις λαθεμένες θεωρήσεις ότι έπεισε την κοινωνία ή ότι μπορεί να χειραγωγήσει την κοινωνία και να προχωρήσει σε μια ειλικρινή σχέση μαζί της. Να μετεξελιχθεί σε έναν πολιτικό φορέα που θα συνδιαμορφώνει τις θέσεις και την πορεία του με τις κοινωνικές δυνάμεις που τον στηρίζουν. Οταν σε έναν χώρο η κύρια συνεκτική ουσία είναι ο πρόεδρός του, τότε το πρόβλημα δεν είναι στον πρόεδρο αλλά στον πολιτικό φορέα που δεν έχει αναπτύξει τις συνθήκες που αποτελούν βασικές αξίες της Αριστεράς και του προοδευτικού κόσμου, τη συντροφικότητα, την αλληλεγγύη, τη συνεχή προσπάθεια συνθέσεων.
• Η κυβερνητική εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ, με τα θετικά και αρνητικά της, θεωρείτε ότι έχει αναλυθεί επαρκώς εντός του κόμματος; Εχει γίνει η συζήτηση ώστε να βγουν τα απαραίτητα συμπεράσματα σε επίπεδο πολιτικών αλλά και προσωπικών συμπεριφορών που ενδεχομένως έβλαψαν το κόμμα; Τι σχολιάζετε για τις δηλώσεις του Σταύρου Κοντονή;
Εχει συζητηθεί σε μεγάλο εύρος. Δεν νομίζω ότι υπάρχει έλλειμμα αυτοκριτικής στον ΣΥΡΙΖΑ, σε συλλογικό ή προσωπικό επίπεδο, και απολογισμού για την περίοδο διακυβέρνησης. Θεωρώ ότι η κυβερνητική εμπειρία που αποκτήσαμε είναι απαραίτητη τόσο για την προώθηση εφαρμόσιμων πολιτικών όσο και για τη θωράκιση του χώρου από συμπεριφορές ή και πρακτικές, συλλογικές ή προσωπικές, που έβλαψαν.
Εχουμε διδαχτεί και από τις μεγάλες θετικές δράσεις και από τα λάθη μας. Θεωρώ ότι ο Σταύρος αδίκησε και τη μεγάλη τομή της αλλαγής του Ποινικού Κώδικα αλλά και τον εαυτό του, μιας και η διαφωνία του, με τον τρόπο και στη στιγμή που έγινε, υπηρέτησε την αντίθετη λογική από όσα έχει υπηρετήσει ο ίδιος με την πορεία του.
Είναι γνωστό ότι η στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων στον Ποινικό Κώδικα είναι μια ακραία και ολοκληρωτική πρόβλεψη, που χρησιμοποιήθηκε από τη Δεξιά στις πιο μαύρες στιγμές της ελληνικής πολιτικής ιστορίας από στημένα δικαστήρια και έκτακτα στρατοδικεία ενάντια σε αγωνιστές της δημοκρατίας και κυρίως της Αριστεράς. Οι απαγορεύσεις των πολιτικών δικαιωμάτων και τα όποια κωλύματα πρέπει να υπάρχουν και οφείλουμε να θεσμοθετηθούν στην εκλογική νομοθεσία.
• Η χώρα δοκιμάζεται ήδη από την κρίση της πανδημίας σε όλα τα επίπεδα. Η οικονομία είναι ίσως το κυριότερο εξ αυτών. Πώς κρίνετε τις κινήσεις της κυβέρνησης και τι θα προτείνατε εσείς για την αντιμετώπισή της;
Εχει πλέον αναδειχτεί ότι η Ν.Δ. ασχολείται μόνο με την επικοινωνία. Στις κρίσεις όμως δεν επαρκεί η επικοινωνία. Θέλει συγκεκριμένες πολιτικές, αποτελεσματικότητα, δράση, καινοτόμες λύσεις και κοινωνικές πολιτικές. Οι κυβερνητικές ανεπάρκειες και παραλείψεις στην αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης είναι πλέον εμφανείς και οδυνηρές. Και, δυστυχώς για τη Ν.Δ., σε αυτήν την καταστροφική της πολιτική δεν μπορεί να φταίει ο ΣΥΡΙΖΑ.
Στην οικονομία η κατάσταση είναι ακόμα χειρότερη. Παρά τις ευρωπαϊκές προβλέψεις, την αναστολή υποχρεώσεων και την ύπαρξη προγραμμάτων στήριξης στη χώρα μας όλοι οι κλάδοι της οικονομίας βουλιάζουν. Ακόμα και οι τομείς που μπορούσαν να τρέχουν η Ν.Δ. φρόντισε να τους βαλτώσει με τεράστιες συνέπειες για την ελληνική οικονομία. Οι εξαγγελίες και τα εμβληματικά έργα που ο κ. Μητσοτάκης είχε προκρίνει θάφτηκαν στα αζήτητα. Το Ελληνικό, οι υποδομές, οι επενδυτές και οι επενδύσεις μπήκαν στην αποθήκη των εξαγγελιών της Ν.Δ.
• Πώς κρίνετε το αποτέλεσμα της δίκης της Χρυσής Αυγής;
Δικαίωση για τον Παύλο, την οικογένειά του, τον αντιφασιστικό αγώνα του προοδευτικού και δημοκρατικού κόσμου. Υποχρέωση να εντοπίσουμε τις αιτίες που επέτρεψαν τη δημιουργία της Χρυσής Αυγής. Υποχρέωση να μην ξεχάσουμε τον Παύλο Φύσσα. Υποχρέωση να μην ξεχάσουμε το κτήνος που μέσα στη δίκη φώναξε στη ΜΑΝΑ του Παύλου: «Πού είναι ο Παύλος σου τώρα;». Υποχρέωση να μην ξεχάσουμε τη φράση της Μάγδας Φύσσα: «Γιε μου, τα κατάφερες…» ως παρακαταθήκη στον διαρκή αγώνα, κάθε στιγμή, σε κάθε δράση, παντού ενάντια στον φασισμό.