Η ομιλία του βουλευτή Ανατολικής Αττικής ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, Χρήστου Σπίρτζη στην Ολομέλεια της Βουλής.
Μόνη συζήτηση και ψήφιση επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου: «Εθνικός Μηχανισμός Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων, αναδιάρθρωση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, αναβάθμιση συστήματος εθελοντισμού πολιτικής προστασίας, αναδιοργάνωση του Πυροσβεστικού Σώματος και άλλες διατάξεις».
ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΟΜΙΛΙΑ
Ήρθαμε προετοιμασμένοι να συμβάλλουμε και με τις εμπειρίες που είχαμε τα προηγούμενα χρόνια και με τον προβληματισμό μας εποικοδομητικά στο σχέδιο νόμου, αλλά και να θέλει κανείς να αγιάσει δεν τον αφήνετε.
Εισαγωγικά έχω να απευθύνω τρία θέματα, το πρώτο είναι στον κύριο Κουμουτσάκο. Τον Ιανουάριο έγιναν επτά επιστροφές, έγιναν εβδομήντα επιστροφές από τον Ιούλιο εκ των οποίων για τις τριανταδύο δεν εξετάστηκε το άσυλο γιατί είχαμε έλλειψη διερμηνέων. Αναρωτιέται κανείς πως θα προλάβει να κάνει 10.000 επιστροφές. Μαθηματικά δεν βγαίνει σίγουρα αλλά φαντάζομαι ότι έχει έναν μαγικό τρόπο η κυβέρνηση που θα το προλάβει.
Απευθύνω, τώρα, έκκληση στον υπουργό, κύριο Χρυσοχοίδη. Θα σας παρακαλούσα να συστήσετε σε κάποιους βουλευτές της ΝΔ, όπως άκουσα πριν έναν εκλεκτό νεαρό συνάδερφο, ας μην συνεχίσουν να εγκαλούν τον κύριο Ραγκούση γιατί ήταν υπουργός του ΠΑΣΟΚ, ή άλλους από εμάς που ήμασταν μέλη του ΠΑΣΟΚ, ιδιαίτερα όταν στα έδρανα της κυβέρνησης κάθεται ο Μιχάλης Χρυσοχοϊδής ή το υπόλοιπο 40% της κυβέρνησης που προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ. Και αυτό δείχνει πόσο μεγάλες ήταν οι διαφορές μέσα στο ΠΑΣΟΚ που κάποιοι από εμάς βρεθήκαμε στην Αριστερά και κάποιοι άλλοι στην Δεξιά. Και ας το προσέξει η ΝΔ γιατί οι διαφορές που εμπεριέχει δεν βρίσκουν συνισταμένη πορεία.
Και κάτι ακόμη, πάλι προς τον Μιχάλη Χρυσοχοϊδη: Ελπίζω η αστυνομία να δείξει ειλικρινή ζήλο σε σχέση με τη δράση των ακροδεξιών που κυνηγούν πρόσφυγες στην πόλη της Μυτιλήνης και στα νησιά του Αιγαίου γιατί για πολλούς από εμάς, οι παππούδες μας και οι γιαγιάδες μας πήγαν σε αυτά τα νησιά και σε αυτές τις πόλεις όταν έφυγαν το 1922.
Ελπίζω, κε Χρυσοχοΐδη, η αστυνομία να δείξει ειλικρινή ζήλο σε σχέση με τη δράση των ακροδεξιών που κυνηγούν πρόσφυγες στην πόλη της Μυτιλήνης και στα νησιά του Αιγαίου. Γιατί, για πολλούς από εμάς, οι παππούδες μας και οι γιαγιάδες μας πήγαν σε αυτά τα νησιά όταν έφυγαν το 1922. pic.twitter.com/PKOosxdfCb
— Χρήστος Σπίρτζης (@c_spirtzis) February 4, 2020
Πάμε στο σχέδιο νόμου. Με την ευκαιρία της σημερινής συζήτησης για τον εθνικό μηχανισμό διαχείρισης κρίσεων και αντιμετώπισης κινδύνων είναι προφανής η ομολογία της κυβέρνησης ότι το επιτελικό κράτος απέτυχε. Δεν θα επεκταθώ στις γενικές διαπιστώσεις που έχουν ειπωθεί από τους συναδέρφους. Κατά τη γνώμη μας είναι ένα δαιδαλώδες και δυσλειτουργικό θεσμικό πλαίσιο αυτό που σήμερα έχουμε να ψηφίσουμε, δεν θα πω για τους περιφερειάρχες ή για τους δημάρχους που τα όργανα τους αρνητικά τοποθετήθηκαν και δεν ανήκουν στον χώρο μας, θα σας πω όμως το εξής. Δημιουργείτε συνολικά στη Γενική Γραμματεία δύο Γενικές Διευθύνσεις, εννέα Διευθύνσεις, τριαντατρία τμήματα, δεκατρία γραφεία, ένα κεντρικό συντονιστικό όργανο, δεκατρία περιφερειακά συντονιστικά κέντρα, δεκατρία περιφερειακά επιχειρησιακά κέντρα, δεκατρείς αυτοτελείς διευθύνσεις στις Περιφέρειες, πάνω από 1.000 τοπικά συντονιστικά όργανα σε επίπεδο Δήμων και άλλα τόσα τμήματα Πολιτικής Προστασίας, τρία νομικά πρόσωπα με τομείς, διευθύνσεις, άγνωστο πόσα τμήματα, επιτελική δομή ΕΣΠΑ, επιτροπές, συμβούλια, συνεργάτες, μετακλητούς. Εγώ ζαλίστηκα, δεν ξέρω δηλαδή αν κάποιος μπορεί να έχει στο μυαλό του πως θα λειτουργήσει όλη αυτή η δομή και πραγματικά θα ήθελα να αναρωτηθείτε εσείς, δεν θυμάστε τι λέγατε πριν λίγους μήνες στην ίδια αίθουσα για το επιτελικό κράτος; Γιατί έγινε αυτή η μεγάλη υπερδομή με εκατοντάδες συνεργάτες και μετακλητούς; Μας λέγατε εδώ πέρα ότι όλο αυτό γίνεται για το βέλτιστο συντονισμό των υπηρεσιών, τον προγραμματισμό, την αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας, τη συντονισμένη λειτουργιά των φορέων. Και ρωτάμε, αν πέτυχε το επιτελικό κράτος, αν λειτουργεί στην κατεύθυνση που εσείς λέγατε, γιατί σήμερα παρουσιάζετε ένα σχέδιο νόμου που έχει μία Γενική Γραμματεία που είναι σαν μίνι κυβέρνηση; Με επικαλυπτόμενες αρμοδιότητες και χωρίς να παίρνει καμία ευθύνη. Όλη αυτή η δομή που περιέγραψα πριν δεν παίρνει καμία ευθύνη, οι ευθύνες μένουν στους αιρετούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Θα ήταν λοιπόν λογικό σήμερα να συζητούσαμε ένα σχέδιο νόμου που θα λάμβανε υπόψη τις εμπειρίες των προηγούμενων χρόνων, να συζητούσαμε τις τρεις φάσεις που πρέπει να έχουμε για τις φυσικές καταστροφές, τις κρίσεις έκτακτης ανάγκης. Δηλαδή να συζητούσαμε για την πρόληψη άρα τον σχεδιασμό και την ιεράρχηση των υποδομών που πρέπει να έχουμε σα χώρα, την αντιμετώπιση της κρίσης το δεύτερο και την αποκατάσταση το τρίτο. Θα περίμενε λοιπόν κανείς να έχουν καταγραφεί από την κυβέρνηση ελλείψεις σε δομές, σε διαδικασίες συντονισμού, σε ξεκάθαρες αρμοδιότητες, οφείλατε να δείτε τι λειτούργησε σωστά τα προηγούμενα χρόνια και τι όχι και δεν μπορώ να μην αναφέρω χαρακτηριστικά παραδείγματα.
Για την πρόληψη: Τόσο στη φωτιά της Ηλείας όσο και στο Μάτι και αλλού, διαπιστώθηκαν μεγάλες ελλείψεις σε οδεύσεις διαφυγής. Οικισμοί που δεν είχαν ασφαλείς οδικές συνδέσεις, που είχαν χωροταξικό και πολεοδομικό χάος, χωρίς σήμανση, χωρίς προσβάσεις σε παραλίες, αν υπήρχαν αυτά δεν θα θρηνούσαμε τόσους συμπολίτες μας. Δεν θα έπρεπε να υπάρχει μία πρόβλεψη στο σχέδιο νόμου για την καταγραφή όλων αυτών των πραγμάτων, την ιεράρχησή τους, το πως θα κωδικοποιούνται, ποια θα έχουν προτεραιότητα; Δεν είναι κοινή διαπίστωση ότι τα κλειστά ρέματα, η μη οριοθέτησή τους, τα αντιπλημμυρικά έργα, είναι παθογένειες χρόνων που ήταν στο πρώτο βαθμό τοπικής αυτοδιοίκησης και δεν έχει γίνει αυτό που έπρεπε να έχει γίνει όλα αυτά τα χρόνια; Ποιοι είναι οι φορείς αυτοί; Δεν περιγράφεται. Ποιοι θα έχουν την ευθύνη αυτή; Ποιοι θα αξιολογήσουν την επικινδυνότητα για να έχουμε μία σοβαρή ιεράρχηση; Και εμπλέκονται όλα τα υπουργεία, όλα, οι δήμοι, οι περιφέρειες. Αντ αυτού διαβάζουμε στο σχέδιο νόμου μια ακόμη εξαίρεση στο νόμο για τις δημόσιες συμβάσεις που δεν αφορά αλλαγή του νόμου, είναι κατ’ εξαίρεση διάταξη μόνο για την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας. Και αναρωτιέμαι. Με ποιο ορθολογικό τρόπο θεσμοθετείται αυτή η κατ’ εξαίρεση διάταξη; Δηλαδή αν θέλει να αντιμετωπίσει ένα αντιπλημμυρικό έργο η Γ.Γ Πολιτικής Προστασίας θα πάει με τη διάταξη αυτή και το υπουργείο Υποδομών ή η Περιφέρεια ή ο Δήμος θα πάει με άλλη; Αντέχει δηλαδή στη κοινή λογική αυτό;
Αν λοιπόν θεωρείτε ότι είναι σωστή θα έπρεπε να ήταν γενική διάταξη, γενική αλλαγή στο νόμο των δημόσιων συμβάσεων. Γιατί όμως το βάζετε αυτό; Γιατί ξέρετε ότι μέσα στο νόμο υπάρχουν αλλαγές για τέτοιες καταστάσεις, υπάρχουνε προβλέψεις, για αυτό και η ΕΕΑΔΗΣΥ δεν γνωμοδοτεί γιατί γνωρίζετε ότι όλη αυτή η κατ’ εξαίρεση διάταξη είναι έξω από την κοινοτική και την ευρωπαϊκή νομοθεσία και θα το πληρώσουμε αυτό. Είναι η πολλοστή φορά που αλλάζετε το νόμο των δημοσίων συμβάσεων, έξω από την κοινοτική οδηγία και χωρίς καμία γνωμοδότηση από την ΕΕΑΔΗΣΥ. Αναρωτιέμαι, πολεοδομικό σχεδιασμό, χωροταξικό σχεδιασμό, αντιπλημμυρικά έργα, δίκτυα, αυτά θα τα κάνει η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας; Καταργούνται τα υπόλοιπα υπουργεία; Αναρωτιέμαι.
Στη φάση αντιμετώπισης μιας φυσικής καταστροφής: Είναι κοινός τόπος ότι το θεσμικό πλαίσιο που έχουμε σήμερα με ευθύνες στους αιρετούς χωρίς να υπάρχουν στοιχειώδεις κανόνες για το τι πρέπει να υπάρχει στους Δήμους και τις Περιφέρειες δεν λειτουργεί. Πάμε στην αποκατάσταση: Στις πρώτες ημέρες της κυβέρνησης Μητσοτάκη ζήσαμε μια επικοινωνιακή θύελλα. Για το Μάτι. Θα ήθελα λοιπόν τόσους μήνες μετά τι έγινε. Θυμάστε το οικόπεδο; Καθαρίστηκε λοιπόν το οικόπεδο, ήταν η τέταρτη φορά, αυτή τη φορά με κανάλια, καλό ήτανε που καθαρίστηκε, σήμερα κύριε υπουργέ, υπάρχει ένα άλλο οικόπεδο, σας έχω φέρει φωτογραφίες πριν τις γιορτές, που είναι μέσα στον αστικό ιστό, δεν είναι πάνω στη λεωφόρο Μαραθώνος, είναι δίπλα στα σπίτια, είναι παράνομο, είναι του Οίκου του Ναύτη, ο δήμος τα ρίχνει στο υπουργείο, το υπουργείο λέει στην εταιρεία Μάτι Ξανά που είχαμε θεσμοθετήσει, μπάχαλο.
Πάμε στην εταιρεία “Μάτι ξανά”. Απολογισμός: Μηδενικός. Πραγματικά, μηδενικός. Ολοκληρωμένοι διαγωνισμοί για αμίαντο και για κατεδαφίσεις, μηδέν, ρυθμοί αδειών για τις αποκαταστάσεις, μηδέν. Το πρώτο πράγμα που χρειάζεται για να γίνει μια αποκατάσταση είναι να βγει αυτή η κοινή υπουργική απόφαση. Εμείς είχαμε καταφέρει και το είχαμε λήξει στις πέντε ημέρες στο Μάτι, στις επτά ημέρες στη Μάνδρα. Θα σας πω τι γίνεται σήμερα. 11-7-2019 με επτά νεκρούς στη Χαλκιδική, 7 μήνες να βγει. Στις υπόλοιπες δέκα φυσικές καταστροφές, στο σεισμό της Αθήνας, στον Βόλο, στην Κεφαλλονιά, στη Δυτική Ελλάδα, στο Μεσολόγγι, στην Κέρκυρα, ξανά στην Κινέτα, στη Θάσο δεν έχει εκδοθεί ακόμη ούτε η κοινή υπουργική απόφαση.
Το ότι ιδρύετε τη Διεύθυνση Φυσικών Καταστροφών και στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας με καμία στελέχωση, με καμία προδιαγραφή, μάλλον θα τη μεταφέρετε από το υπουργείο Υποδομών φαντάζομαι, ή δεν ξέρω τι έχετε στο σχεδιασμό του επιτελικού κράτους. Εμείς αυτό που λέμε είναι ότι δυστυχώς επανήλθατε στην κανονικότητα του κομματικού, επιτελικού κράτους του χθες, της ανασφάλειας του πολίτη και στο δόγμα για τον πολίτη, ο Θεός να βάλει το χέρι του. Χρειάστηκαν μόλις επτά μήνες για αυτό.
