Η συνέντευξη του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστου Σπίρτζη στο περιοδικό Crash και τη δημοσιογράφο, Αλεξάνδρα Φωτάκη.
ΕΡ: Εκλογές. Στην ώρα τους ή το φθινόπωρο με φρέσκια την έξοδο από το μνημόνιο και πριν την αυστηρή εποπτεία; Πόσο σας ανησυχούν οι δημοσκοπήσεις που φέρνουν μπροστά τη ΝΔ;
ΑΠ: Η κυβέρνηση θα εξαντλήσει την τετραετία και την εντολή που έλαβε από τον ελληνικό λαό. Τον Αύγουστο βγαίνουμε από το μνημόνιο και την περιπέτεια στην οποία έβαλε ο παλαιοκομματισμός τον ελληνικό λαό. Όμως, το έργο αυτής της κυβέρνησης δεν έχει ολοκληρωθεί. Τα τελευταία τρία χρόνια κατορθώσαμε με σκληρές διαπραγματεύσεις οι θυσίες του ελληνικού λαού να μεταφραστούν σε μια καθαρή έξοδο. Κατορθώσαμε παρά τις δυσκολίες να προχωρήσουμε σε μεγάλες αλλαγές και να υλοποιήσουμε δεσμεύσεις δεκαετιών των προηγούμενων κυβερνήσεων με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον. Συνεχίζουμε, με σκληρή δουλειά, να ολοκληρώσουμε το όραμα του Αλέξη Τσίπρα για δίκαιη ανάπτυξη. Δεν με ανησυχούν οι δημοσκοπήσεις. Τον Ιούνιο και τον Σεπτέμβριο του 2015 ανάλογες δημοσκοπήσεις υπήρχαν και την απάντηση την έδωσε ο ελληνικός λαός κι αυτός θα την ξαναδώσει.
ΕΡ: Έξοδος από το μνημόνιο τον Αύγουστο: Αυτό δεν σημαίνει ότι καταργούνται οι μνημονιακοί νόμοι. Μπορούμε να μιλάμε για καθαρή έξοδο ή επιτήρηση που θα φέρει νέα μέτρα; Τι περιθώριο υπάρχει για κοινωνική πολιτική;
ΑΠ: Επιμένετε στην επιτήρηση… Οι μνημονιακοί νόμοι, δηλαδή η σκληρή δημοσιονομική πολιτική, μπορούν να ανατραπούν μέσα από μια αναπτυξιακή πολιτική με έμφαση στην παραγωγή, στη μεταποίηση, στις νέες τεχνολογίες. Από την οικοδόμηση μιας νέας παραγωγικής δομής της χώρας. Από την εγκατάλειψη του δεξιού δόγματος “δανείζομαι και καταναλώνω” και τη μετάβαση στο δόγμα “παράγω και αναδιανέμω” Αυτή είναι και η θλίψη του παλαιοκομματισμού στη χώρα μας. Δεν θλίβονται μόνο επειδή τελειώνουν τα μνημόνια και επομένως δεν μπορούν να συνεχίσουν να ασκούν τις αντιλαϊκές πολιτικές τους έχοντας άλλοθι τους δανειστές, θλίβονται που δεν θα συνεχίσει η πριμοδότηση των μεταπρατικών δυνάμεων της χώρας αυτών που ο λαός μας χαρακτηρίζει ως αεριτζήδες, θλίβονται γιατί σταματά ο αποπληθωρισμός της χώρας, θλίβονται γιατί μειώνεται η ανεργία, θλίβονται γιατί θα ξαναέχουμε εργασιακό θεσμικό πλαίσιο, θλίβονται, τέλος, επειδή όλα τα παραπάνω συγκλίνουν σε επανοικοδόμηση του κοινωνικού κράτους, σε πολιτικές αναδιανομής του πλούτου, σε στήριξη των κοινωνικών στρωμάτων που χτυπήθηκαν στα χρόνια της κρίσης.
ΕΡ: Ο υπουργός Οικονομίας δήλωσε αισιόδοξος για αύξηση των επενδύσεων. Θεωρείτε ότι η χώρα βγαίνει πραγματικά από την κρίση ή υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος;
ΑΠ: Δεν είναι αισιοδοξία αλλά πραγματικότητα. Θα μιλήσω για τον τομέα που εποπτεύω τις Υποδομές και τα δείγματα που έχουμε είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Στους πρόσφατους διαγωνισμούς για το εμπορευματικό κέντρο στο Θριάσιο Πεδίο για το αεροδρόμιο στο Καστέλλι αλλά και για το ηλεκτρονικό σύστημα αναλογικών διοδίων στους αυτοκινητόδρομους, είχαμε μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον και συμμετοχή κοινοπραξιών μεγάλων διεθνών εταιρειών. Κάθε μήνα όχι το επενδυτικό ενδιαφέρον αλλά η υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων ξεκινούν. Είναι σαφές ότι η εικόνα της χώρας έχει αλλάξει. Είναι, επίσης, σαφές ότι ο δρόμος για να ανακτήσουμε το 25% του ΑΕΠ που χάθηκε, ο δρόμος για να φτιάξουμε παραγωγική δομή και να βασιστούμε σε ένα άλλο μοντέλο ανάπτυξης, ο δρόμος για κοινωνική δικαιοσύνη και οικοδόμηση ενός κοινωνικού κράτους που θα σέβεται τις ανάγκες των πολιτών είναι μακρύς. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο ελληνικός λαός στηρίζει και θα συνεχίσει να στηρίζει τον πρωθυπουργό. Να προχωρήσουμε και να δημιουργήσουμε την Ελλάδα της παραγωγής που θα στέκεται στα δικά της πόδια, που θα στηρίζεται στις δικές της δυνάμεις. Γι αυτό και δεν εφησυχάζουμε, δεν μας το επιτρέπει και ο πρωθυπουργός εξάλλου.
ΕΡ: Ποιες οι κινήσεις για την επίλυση του Μακεδονικού; Η λύση μπορεί να προκαλέσει διάσπαση στην κυβέρνηση;
ΑΠ: Η επίλυση όλων των εθνικών θεμάτων με τους γείτονές μας είναι αναγκαιότητα. Είναι το εισιτήριο για να γίνει η περιοχή μας, μια περιοχή ειρήνης, συνεργασίας και ανάπτυξης. Ιδιαίτερα, σήμερα ,ιδιαίτερα στην περιοχή μας, ιδιαίτερα στις χώρες της Βαλκανικής. Προφανώς, ο σεβασμός των εθνικών μας θέσεων αλλά και ο σεβασμός των γειτόνων μας αποτελούν κύριο πυλώνα της πολιτικής μας και προϋπόθεση για τη μόνιμη και ουσιαστική επίλυση τέτοιων θεμάτων. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο εκτιμώ ότι δεν θα προκληθούν διασπάσεις ή άλλα προβλήματα στην κυβέρνηση.
ΕΡ: Εξετάζετε το ενδεχόμενο και άλλων συνεργασιών πλην των ΑΝΕΛ; Το Κίνημα Αλλαγής αποτελεί εναλλακτική ή μόνο η πλευρά του Σταύρου Θεοδωράκη;
ΑΠ: Προφανώς. Δεν είμαστε αντίθετοι σε συνεργασίες εφόσον υπάρχει ένας ειλικρινής δημόσιος διάλογος, μια ειλικρινής προγραμματική συμφωνία και οι ελάχιστες εγγυήσεις για την τήρησή της. Για εμάς οι διαχωριστικές γραμμές με τον νεοφιλελευθερισμό και τις δυνάμεις που υπηρετούν την εξάρτηση της χώρας και τον μαρασμό της ελληνικής κοινωνίας είναι αξεπέραστες. Με όσες δυνάμεις έχουν επίσης διακριτές διαχωριστικές γραμμές μπορούμε να συνεργαστούμε. Είναι, επομένως, υπόθεση του Κινήματος Αλλαγής αν θα ξεκαθαρίσει την πολιτική του στάση ή αν θα συνεχίσει να έχει μια θολή θέση για την πολιτική και τις συνεργασίες του. Αν η τακτική του ΚΙΝΑΛ αποσκοπεί στη συμμετοχή του σε όποια κυβέρνηση αν συνεχίσει να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργασίας του με τη ΝΔ και τον Κυριάκο Μητσοτάκη είναι ενδεικτικό των προθέσεών του και δεν εντάσσεται σε ένα υγιές πλαίσιο προοδευτικής ή έστω ειλικρινούς προγραμματικής συμφωνίας.
ΕΡ: Ποιες οι κινήσεις για την επιστροφή των δύο στρατιωτικών στην Ελλάδα; Συμμερίζεστε τη θέση του κ. Κ;μμένου ότι πρόκειται για ομηρία;
ΑΠ: Η γειτονική χώρα τηρεί αρκετές φορές στην εξωτερική της πολιτική μια επιθετική στάση όχι μόνο απέναντι στην Ελλάδα. Εν πολλοίς, αυτό έχει να κάνει και με τις ισορροπίες που επιθυμεί να κρατήσει στο εσωτερικό της όπως στην προκειμένη περίπτωση λόγω των επικείμενων εκλογών .Προφανώς και πρόκειται για ομηρία. Δεν εξηγείται διαφορετικά πώς κάτι το οποίο θα μπορούσε να έχει επιλυθεί αυτομάτως διαιωνίζεται.
ΕΡ: Πιστεύετε ότι η ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και η επιθετική ρητορική της Τουρκίας μπορεί να αποτελέσουν απειλή για την Ελλάδα;
ΑΠ: Ιστορικά με την Τουρκία μάς χωρίζουν πολλά αλλά μας ενώνουν και πολλά Τα κοινά σύνορα χερσαία και θαλάσσια γίνονται πολλές φορές αφορμή διατάραξης των οχέσεων και πολιτικής εκμετάλλευσης συμβάντων. Όμως, τα ίδια αυτά σύνορα αποτελούν και πλεονέκτημα των δύο χωρών. Θα ήθελα να επαναλάβω την πεποίθησή μου ότι είναι προς όφελος και των δύο χωρών η ειρήνη στην περιοχή και η εμπορική και αναπτυξιακή συνεργασία. Ελπίζω με την ολοκλήρωση των εκλογών η Τουρκία να επανέλθει στην πολιτική των κοινών δράσεων και της συνεργασίας.
ΕΡ: Έχετε ολοκληρώσει μια σειρά έργων σε όλη τη χώρα. Μπορέσατε να εξοικονομήσετε χρήματα από φουσκωμένες συμβάσεις του παρελθόντος;
ΑΠ: Οι πολίτες γνωρίζουν τις άδικες σπατάλες που γίνονταν όχι μόνο στους αυτοκινητόδρομους αλλά σε μία σειρά δημοσίων έργων σε όλη τη χώρα και την εξοικονόμηση που πετύχαμε. Τρία χρόνια πριν η κυβέρνηση κλήθηκε να διαχειριστεί μια πρόκληση. Οι μεγαλύτεροι οδικοί άξονες της χώρας, έργα που είχαν ξεκινήσει να υλοποιούνται από το 2007 και θα έπρεπε το 2011 να έχουν ολοκληρωθεί είχαν σταματήσει. Τα εργοτάξια ήταν ερειπωμένα, οι εργασίες σταματημένες, οι εργαζόμενοι χωρίς δουλειά και το φυσικό αντικείμενο υλοποίησης του έργου δεν ξεπερνούσε το 50%. Σε όλα τα έργα εκκρεμούσαν ακόμη οι αρχαιολογικές εργασίες, οι απαλλοτριώσεις, οι αδειοδοτήσεις, η επίλυση τεχνικών θεμάτων ,οι μεταφορές δικτύων κοινής ωφέλειας. Σημειωτέον ότι βάσει συμβάσεων θα έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί από το 2008 και όπως γνωρίζετε οι αποζημιώσεις που διεκδικούνταν από τους παραχωρησιούχους ήταν 1 δισ 250 εκατ. για τους τέσσερις αυτοκινητόδρομους. Το χειρότερο, όμως, ήταν ότι αν δεν ολοκληρώνονταν τα έργα με τις συμβάσεις που υπήρχαν και με τη χρηματοδότηση από τα ευρωπαϊκά προγράμματα, ο ελληνικός λαός θα χρεωνόταν με ένα ακόμα μνημόνιο μόνο για τα έργα παραχωρήσεων των αυτοκινητόδρομων. Η εντολή του πρωθυπουργού ήταν ξεκάθαρη: σκληρή δουλειά και επαναδιαπραγμάτευση με τους παραχωρησιούχους. Και αυτό κάναμε. Δεν ήταν εύκολο Και δεν πίστευε κανείς εντός και εκτός χώρας ότι θα το πετύχουμε. Ενδεικτικά να σας πω ότι από την επαναδιαπραγμάτευση των 4 οδικών αξόνων (ΙΟΝΙΑ, ΟΛΥΜΠΙΑ, Ε65, ΜΟΡΕΑΣ) την οποία κάναμε σε σχέση με τις αρχικές απαιτήσεις κατασκευαστών και παραχωρησιούχων βάσει των συμβάσεων που είχε υπογράψει η ΝΔ πετύχαμε συνολικό όφελος 764.477.733 ευρώ για το Δημόσιο και τον Έλληνα φορολογούμενο πολίτη. Καταφέραμε να ολοκληρώσουμε τα έργα, καταφέραμε να αλλάξουμε τις συμβάσεις και να έχουμε μια ανοιχτή, κατά τη γνώμη μου, κοινωνική πολιτική την οποία παλεύουμε να βαθύνουμε.
ΕΡ: Πώς εξασφαλίζετε ότι δεν θα ξανασυμβούν φαινόμενα καθυστερήσεων των έργων και διεκδίκησης αποζημιώσεων από τους εργολάβους κλπ;
ΑΠ: Θα σας απαντήσω ως εξής: Με τον νόμο 4412/2016 περί Δημοσίων Συμβάσεων που ψηφίσαμε το καλοκαίρι του 2016 με τον οποίο πέραν της εναρμόνισης της χώρας με τις κοινοτικές οδηγίες, θεσμοθετήσαμε ότι δεν θα επιτραπεί να επαναληφθούν όσα ζήσαμε στους αυτοκινητόδρομους. Μία από τις μεγάλες αλλαγές του νέου νόμου είναι η καλύτερη και η αποτελεσματικότερη προετοιμασία των έργων με την υποχρεωτική ολοκλήρωση των απαλλοτριώσεων και των αναγκαίων αρχαιολογικών εργασιών πριν από τους διαγωνισμούς και την υπογραφή συμβάσεων προκειμένου να επιτυγχάνεται η έγκαιρη υλοποίηση των έργων και να μην υποχρεώνεται η Πολιτεία σε απόδοση αποζημιώσεων εκατομμυρίων. Όπως, επίσης, προβλέφθηκαν κοινωνικά κριτήρια για να μην προκύπτουν τόσο υψηλά τέλη διοδίων.
ΕΡ: Κύριε υπουργέ ποια η σχέση σας με τους εργολάβους; Κατά καιρούς σάς έχουν χρεώσει σχέσεις με κάποιους όπως τον κ. Καλογρίτσα και τον κ. Μπόμπολα. Ποια η σχέση σας μαζί τους και πόσο θα μπορούσαμε να πούμε ότι ευνοήθηκαν από αυτήν;
ΑΠ: Αναφερθήκατε σε δύο εταιρείες που ανελίχθηκαν κατά τις προηγούμενες δεκαετίες και έκαναν έργα εκατομμυρίων την εποχή που στη διακυβέρνηση ήταν άλλες κυβερνήσεις. Πώς χρεώνονται σε εμένα ή στην κυβέρνηση ξαφνικά; Θα έπρεπε, μήπως, να τους απαγορεύσουμε να δραστηριοποιούνται; Αυτά είναι αστειότητες. Το πόσο ευνοήθηκαν φαίνεται από τα έργα και τις διαδικασίες που επιβάλαμε. Άλλοι χάριζαν πανωπροίκια, άλλοι υπέγραφαν συμβάσεις στις οποίες δεν υπήρχε ούτε μία γραμμή προάσπισης του δημοσίου συμφέροντος αλλά επέτρεπαν διεκδικήσεις εκατομμυρίων από αποζημιώσεις μέσω δεκαετιών καθυστερήσεων… Είναι η πρώτη φορά που μια κυβέρνηση δεν έχει δώσει πρόκριμα σε κάποια εταιρεία. Είναι, επίσης, η πρώτη φορά που κατηγορείται κυβέρνηση ‘η υπουργός για μεγάλες εκπτώσεις αντί για μεγάλες αποζημιώσεις. Υπερασπιστήκαμε το δημόσιο συμφέρον και την ελληνική κοινωνία και θα συνεχίσουμε όσο και αν τους πονάει, ό, τι και αν λένε, όποιον και αν επιστρατεύσουν να στρεβλώνει την αλήθεια.
ΕΡ: Ο ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικά υποσχόταν κατάργηση των διοδίων. Είναι εφικτό κάτι τέτοιο;
ΑΠ: Τα αναλογικά διόδια θα εφαρμοστούν. Εμείς θέλουμε να πετύχουμε δικαιοσύνη στη χρέωση των διοδίων και όχι ληστρική αντιμετώπιση του μετακινούμενου. Σε όλες τις χώρες υπάρχουν διόδια και αυτό είναι μονόδρομος προκειμένου να συντηρούνται οι αυτοκινητόδρομοι ώστε να είναι ασφαλείς. Ήδη, ο διαγωνισμός για ένα ηλεκτρονικό αναλογικό σύστημα διοδίων προχωράει και παράλληλα συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις με τις παραχωρήσεις για επιπλέον ελαφρύνσεις. Ήδη, έχουμε πετύχει τη δωρεάν διέλευση των ΑΜΕΑ και όπου δεν υπάρχει εναλλακτικό οδικό δίκτυο στους μόνιμους κατοίκους στα όρια του δήμου τους καθώς και ελαφρύνσεις στους συχνούς χρήστες ανάλογα με τον αριθμό των διελεύσεων. Γίνεται καταγραφή μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας του υπουργείου των μόνιμων κατοίκων ήδη για τους νομούς της Θράκης, της Θεσπρωτίας, της Καστοριάς, της Φλώρινας καθώς και των δήμων Αχαρνών, Διονύσου, Κηφισιάς, και Ωρωπού προκειμένου να έχουμε πραγματικά στοιχεία στα χέρια μας και πιο ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί ώστε να πετύχουμε περισσότερες διευκολύνσεις από τις παραχωρήσεις με την εφαρμογή του αναλογικού συστήματος διοδίων Και κάτι ακόμα Στην Εγνατία προβλέψαμε πρόσθετα την ελεύθερη διέλευση των ανέργων.
ΕΡ: Ηλεκτρονικό εισιτήριο: Ένα μέτρο που πολεμήθηκε όσο κανένα άλλο. Ήταν τόσο δύσκολο τελικά;
ΑΠ: Ήταν άθλος: Κληρονομήσαμε μία ακόμη σύμβαση της ΝΔ που ενώ εκκρεμούσε τρία χρόνια υπογράφηκε λίγο πριν τις εκλογές. Κληρονομήσαμε έναν σχεδιασμό όχι για το ηλεκτρονικό εισιτήριο άλλα για το πώς δεν θα γίνει το ηλεκτρονικό εισιτήριο. Κληρονομήσαμε μεγάλα κυκλώματα πλαστών εισιτηρίων και μεγάλα συμφέροντα και ομάδες που δεν ήθελαν την εφαρμογή του. Είχαμε ισχυρή βούληση να υλοποιηθεί το ηλεκτρονικό εισιτήριο και τα καταφέραμε. Σε αυτή τη βάση, τίποτα δεν είναι δύσκολο. Δύσκολο, όπως αποδείχθηκε, ήταν στην προηγούμενη κυβέρνηση να υλοποιήσει αλλά εύκολο για εκείνη να αφήσει ανενόχλητα τα διάφορα κυκλώματα πλαστών εισιτηρίων αλλά και οικονομικής διαφθοράς να δρουν στα ΜΜΜ. Κυκλώματα που εμείς μαζί με τους επιθεωρητές και την Ελληνική Αστυνομία εξαρθρώσαμε και στείλαμε στη Δικαιοσύνη .Τα οικονομικά οφέλη του ηλεκτρονικού εισιτηρίου είναι πλέον απτά, Το πρώτο διάστημα υπήρξαν κάποιες δυσλειτουργίες όπως είναι επακόλουθο σε οτιδήποτε νέο αλλά δώσαμε επαρκές χρονικό περιθώριο στο επιβατικό κοινό να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα που έχει οφέλη και για το ίδιο και για το δημόσιο συμφέρον και για το περιβάλλον .Επόμενος στόχος μας είναι η ανανέωση του στόλου των λεωφορείων αλλά και ένας πιο ευέλικτος και αποτελεσματικός σχεδιασμός στα δρομολόγια των λεωφορείων με γνώμονα την εξυπηρέτηση των γειτονιών με τους σταθμούς του μετρό και των μέσων σταθερής τροχιάς ώστε να εξυπηρετούνται καλύτερα οι κάτοικοι όλων των περιοχών.
ΕΡ: Κλείνοντας ποιες είναι οι άμεσες προτεραιότητες στο υπουργείο σας;
ΑΠ: Έχουμε στρατηγικό σχέδιο υποδομών για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, τη γεωπολιτική της αναβάθμιση και τις κοινωνικές ανάγκες. Δεν χωρίζουμε τα έργα σε μικρά και μεγάλα, δεν κάνουμε συμβάσεις αν δεν έχουν ολοκληρωθεί οι απαλλοτριώσεις και οι αναγκαίες αρχαιολογικές εργασίες. Δεν επιτρέπουμε διαδικασίες στησίματος των δημόσιων έργων. Ενδεικτικά αναφέρω ως νέα έργα τη σιδηροδρομική ένωση Πάτρας Αθήνας και Θεσσαλονίκης, τα έργα του προαστιακού έργα που δημοπρατήθηκαν ή δημοπρατούνται τους επόμενους μήνες όπως το αεροδρόμιο στο Καστέλλι της Κρήτης, το Θριάσιο εμπορευματικό κέντρο για τα οποία σύντομα θα έρθουν στη Βουλή οι συμβάσεις τους για έγκριση. Ο κατάλογος είναι μακρύς. Η γραμμή του μετρό στην Αθήνα, ο αυτοκινητόδρομος Πάτρας-Πύργου που εγκρίθηκε και αναμένεται η έγκριση για το νότιο τμήμα του αυτοκινητόδρομου Κεντρικής Ελλάδας προκειμένου να αρχίσουν οι εργασίες κατασκευής.
