Παρέμβαση του Υπουργού ΥΠΟΜΕΔΙ στην εκδήλωση του ΕΜΠ για τη συμβολή του Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος στην αναστήλωση του γεφυριού Πλάκας.
Σήμερα από εδώ, εκπληρώνουμε την υπόσχεσή μας. Μια σημαντική προσπάθεια για την αναστήλωση ενός ιστορικού μνημείου της Ηπείρου.
Συνεχίζουμε την ομόψυχη προσπάθεια για την αναστήλωση του ιστορικού τοπόσημου της Πλάκας. Αυτό είναι πραγματικά ελπιδοφόρο.
«Σήμερα συνεχίζουμε από εδώ την ομόψυχη προσπάθεια για την αναστήλωση του ιστορικού τοπόσημου της Πλάκας. Αυτό είναι πραγματικά ελπιδοφόρο.
Είναι ελπιδοφόρο γιατί πέρα από Κόμματα, Παρατάξεις, κρατικούς φορείς, επιστημονικούς φορείς, υπάρχει μια άλλη λογική: στο πως προσπαθούμε, στο πως καταφέρνουμε να αναστηλώσουμε το γεφύρι της Πλάκας».
Με τη φράση αυτή ο ΥΠΟΜΕΔΙ κ. Χρ. Σπίρτζης, στην παρέμβασή του κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης για τη «Συμβολή του ΕΜΠ στην αναστήλωση του γεφυριού της Πλάκας – Ένας χρόνος μετά», που διοργανώθηκε το βράδυ της Πέμπτης στο Πνευματικό Κέντρο Ηπειρωτών στην Αθήνα, συνόψισε τις συντονισμένες προσπάθειες κυβέρνησης, επιστημόνων και φορέων, με κινητήριο επιστημονικό μοχλό το ΕΜΠ, για την επίτευξη της άμεσης αναστήλωσης του ιστορικού μνημείου της Ηπείρου, του μονότοξου γεφυριού της Πλάκας.
Ο Υπουργός Μεταφορών Υποδομών και Δικτύων, υπογράμμισε το ενδιαφέρον του ίδιου του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, για την όσο το δυνατόν πιο γρήγορη αποκατάσταση του ιστορικού γεφυριού, για την Ήπειρο και τη χώρα ολόκληρη.
Αναφερόμενος τέλος και στην σημειολογία, όπως χαρακτηριστικά είπε, του ίδιου του έργου, σημείωσε στην τοποθέτησή του:
«Για μας η αποκατάσταση του γεφυριού της Πλάκας έχει και μια άλλη σημειολογία, συμβολίζει και κάτι παραπάνω: τον συμβολισμό ενός κατεστραμμένου ιστορικού αρχιτεκτονικού μνημείου και έργου υποδομής, συνδεδεμένου άρρηκτα με την ιστορία της χώρας. Μιας χώρας, που παραλάβαμε κατεστραμμένη και πρέπει να αναστηλώσουμε μαζί με το γεφύρι».
======================================================
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της τοποθέτησης του ΥΠΟΜΕΔΙ Χ. Σπίρτζη στο πλαίσιο της εκδήλωσης:
Αγαπητοί συνάδελφοι μηχανικοί και αγαπητοί συνάδελφοι Βουλευτές και Υπουργοί και κύριοι Καθηγητές, συμπεριλαμβανομένου του Υπουργού Πολιτισμού, είναι και ο Πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου εδώ, που είναι ένας θεσμός που τον έχω υπηρετήσει. Τις πρώτες ημέρες ανάληψης των καθηκόντων της προηγούμενης Κυβέρνησης, πριν τις εκλογές, τον Φεβρουάριο, ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας μετά από σύσκεψη για την αντιμετώπιση των καταστροφών της θεομηνίας που είχε γίνει και για να συνδράμει το κράτος τους πολίτες εκείνες τις δύσκολες στιγμές, απέστειλε κλιμάκιο στην Άρτα και στην Ήπειρο.
Επισκεφθήκαμε τότε το γεφύρι της Πλάκας, γίναμε μάρτυρες της μεγάλης καταστροφής που είχε γίνει και δώσαμε μια υπόσχεση στους κατοίκους του οικισμού και των Τζουμέρκων, ήταν η Όλγα Γεροβασίλη και εγώ, να ξαναπάμε στην περιοχή όταν κατασκευάζεται το γεφύρι και όταν είναι έτοιμο το γεφύρι, για να το γιορτάσουμε.
Ενάμιση χρόνο πριν η κατάρρευση του γεφυριού αποτέλεσε μια είδηση που ξεπέρασε και τα στενά πλαίσια της Άρτας και της Ηπείρου.
Σήμερα, από εδώ εκπληρώνουμε την υπόσχεσή μας. Μια σημαντική προσπάθεια για την αναστήλωση ενός ιστορικού μνημείου της Ηπείρου, του γεφυριού της Πλάκας.
Ήταν ιδιαίτερη σημασία του συμβολισμού του γεφυριού, που κινητοποίησε την κοινωνία των πολιτών, αρμόδιους κρατικούς φορείς, ιδιώτες, τα εκπαιδευτικά Ιδρύματα και κυρίως το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο κι άλλους επιστήμονες, προεξέχοντος βεβαίως του ίδιου του Πρωθυπουργού του Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος όχι απλά έδειξε, αλλά παρέμεινε και παραμένει ενήμερος για κάθε βήμα, μικρό ή μεγάλο, που γίνεται για την αναστήλωση αυτού του μνημείου, της Ηπείρου και της Ελλάδας.
Και αυτό γιατί το μονότοξο γεφύρι της Πλάκας, το μεγαλύτερο των Βαλκανίων, φέρει και σημαντικό ιστορικό φορτίο.
Εκεί λειτούργησε το Τελωνείο από την ελεύθερη Ελλάδα στη σκλαβωμένη Ήπειρο, εκεί έχουμε ένα σύμβολο ενότητας και ομοψυχίας των αντιστασιακών δυνάμεων, καθώς στις 29 Φεβρουαρίου του 1944 υπογράφηκε η συμφωνία της Πλάκας – Μυροφύλλου για την κοινή δράση κατά των Γερμανών κατακτητών της χώρας.
Το γεφύρι δυστυχώς πριν την κατάρρευσή του είχε αφεθεί στη φθορά του χρόνου. Τα προβλήματα συντήρησης του γεφυριού είχαν επισημανθεί από παλιά, ωστόσο διχογνωμίες, διαφορετικές προσεγγίσεις των αρμόδιων κρατικών δομών –δεν είναι ανάγκη να τις αναφέρουμε- σχετικά με τις παρεμβάσεις που έπρεπε να γίνουν για τη συντήρηση του, είχαν ως αποτέλεσμα οι όποιες μελέτες συντήρησης και αποκατάστασης βλαβών, λόγω διαβρώσεων, να μην υλοποιηθούν ποτέ.
Και αυτός ο κίνδυνος υπήρχε και υπάρχει για πολλά από τα μνημεία της χώρας μας, που πρέπει να τα δούμε και με μια άλλη σκοπιά.
Σήμερα συνεχίζουμε από εδώ την ομόψυχη προσπάθεια για την αναστήλωση του ιστορικού τοπόσημου της Πλάκας. Αυτό είναι πραγματικά ελπιδοφόρο, είναι ελπιδοφόρο γιατί πέρα από Κόμματα, Παρατάξεις, κρατικούς φορείς, επιστημονικούς φορείς, υπάρχει –το είπε και ο Υπουργός Πολιτισμού- μια άλλη λογική: στο πως προσπαθούμε, στο πως καταφέρνουμε να αναστηλώσουμε το γεφύρι της Πλάκας.
Με τη μελέτη που εκπόνησε το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το οποίο προσφέρθηκε από την πρώτη στιγμή αν θυμάμαι καλά, από την πρώτη μέρα, ολοκληρώνεται μια σημαντική φάση για την αποκατάσταση του μνημείου και βέβαια με την πολύτιμη συνδρομή των Υπηρεσιών και των συναδέλφων και των επιστημόνων του Υπουργείου Πολιτισμού.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της μελέτης το γεφύρι της Πλάκας αποκαθίσταται σύμφωνα με τον τρόπο ανέγερσής της, με την παραδοσιακή δηλαδή κατασκευή. Ταυτόχρονα χρησιμοποιούνται σύγχρονα μέσα και τεχνολογίες με σκοπό την αναπαραγωγή της κατασκευής κατά την πρότυπη μορφή του, χρησιμοποιούνται για τον σκοπό αυτό τμήματα του γεφυριού που συλλέχτηκαν μετά την καταστροφή του και βρέθηκαν μέσα στο ποτάμι.
Τα αναγκαία προκαταρτικά βήματα όπως ακούσατε, προκαταρτικές μελέτες, εγκρίσεις, αποφάσεις, έχουν ολοκληρωθεί ώστε να ξεκινήσει η κατασκευαστική φάση σε εφαρμογή των μελετών που συντάχθηκαν από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, σε συνεργασία με φορείς, κρατικές δομές και ιδιώτες.
Θα ήθελα να ενημερώσω ότι εκτός από τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, υπήρχε μια εφιαλτική πίεση και συνεχείς, σχεδόν καθημερινές οχλήσεις ενδιαφέροντος ενός από τα πλέον αγαπητά πρόσωπα της Κυβέρνησης, την Όλγα Γεροβασίλη. Είτε τηλεφωνική επικοινωνία ήταν, είτε συνάντηση, ό,τι και να ήταν ξεκινούσε και τελείωνε με την αποκατάσταση του γεφυριού της Πλάκας.
Επίσης θα σας πω και εκτός από τον «εφιάλτη» που ζούσα με τη Γεροβασίλη, ζούσα κι άλλον έναν «εφιάλτη», θα το καταλάβατε οι περισσότεροι. Εγώ δεν είμαι Ηπειρώτης αλλά είναι από τα Τζουμέρκα η πεθερά μου! Και είναι και ο πεθερός μου Ηπειρώτης , οπότε πραγματικά ο «εφιάλτης» υπήρχε και το πρωί, ασκώντας τα κυβερνητικά καθήκοντα και το βράδυ στα οικογενειακά.
Θα ήθελα να πω επίσης ότι η αποκατάσταση του γεφυριού της Πλάκας σημαίνει πέρα από την αποκατάσταση ενός σημαντικού ιστορικού μνημείου, την ανάδειξη, την αποκατάσταση και τον σεβασμό στη λαϊκή παραδοσιακή αρχιτεκτονική, στην τεχνική των λαϊκών μαστόρων που με πενιχρά μέσα μπορούν και μπορούσαν να μετατρέψουν το τεχνικό έργο, σε τέχνη.
Για μας η αποκατάσταση του γεφυριού της Πλάκας έχει και μια άλλη σημειολογία, συμβολίζει και κάτι παραπάνω: τον συμβολισμό ενός κατεστραμμένου ιστορικού αρχιτεκτονικού μνημείου και έργου υποδομής, συνδεδεμένου άρρηκτα με την ιστορία της χώρας. Μιας χώρας, που παραλάβαμε κατεστραμμένη και πρέπει να αναστηλώσουμε μαζί με το γεφύρι.
Γι’ αυτό το στοίχημα είναι μεγάλο και έχει κι ένα άλλο συμβολισμό. Το έργο τέχνης, το παλιό έργο υποδομής θα κοσμήσει και πάλι τα Τζουμέρκα, έχουν βρεθεί οι απαραίτητοι πόροι, αλλά κάνουμε μια προσπάθεια που μάλλον θα ευοδωθεί μέσα στον Ιούλιο και αυτή είναι να γίνει δωρεά της κατασκευής με τη συνδρομή των Υπηρεσιών του Υπουργείου Υποδομών, του Υπουργείου Πολιτισμού και των υπόλοιπων αρμόδιων Υπηρεσιών.
Η προσφορά υπάρχει από την εταιρεία TEΡΝΑ και πιστεύουμε να τους δώσουμε και συγχαρητήρια αν ευοδωθεί αυτή η προσπάθεια, είναι εδώ, και πιστεύω ότι σηματοδοτεί η παρουσία τους ότι συνεχίζει να υπάρχει αυτή η προσφορά.
Το λέω αυτό, γιατί η αποκατάσταση του γεφυριού αυτού μόνο με εθελοντική εργασία και σε επίπεδο μελέτης και στη φάση της κατασκευής δείχνει ότι με μεγάλο μεράκι πολλές δυνάμεις στον τόπο μας νοιάζονται και για την πολιτιστική κληρονομιά και για να σηματοδοτήσουν μια άλλη εποχή, σε σχέση με αυτά που ζήσαμε στο παρελθόν.
Θα ήθελα επίσης να δώσω συγχαρητήρια στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και για την ποιότητα της δουλειάς που κάνει όχι μόνο σε αυτή τη μελέτη και γενικότερα και για τους αποφοίτους του και να τους καλέσω να συμμετέχουν σε δυο δράσεις που είναι κοινές δράσεις με το Υπουργείο Πολιτισμού και έχουν αποφασιστεί στις ομάδες εργασίας, συνάδει η μία με την πολιτιστική κληρονομιά και την προστασία της και η άλλη.
Η μία έχει να κάνει με την πρόσθετη προστασία των αρχαιολογικών ευρημάτων και της πολιτιστικής κληρονομιάς με σύγχρονες μεθόδους και ταυτόχρονα ταχύτερη ολοκλήρωση των αρχαιολογικών εργασιών, ώστε να μην υπάρχουν οι καθυστερήσεις στα δημόσια και στα ιδιωτικά έργα, αλλά και οι φθορές που υπάρχουν στα αρχαία, όποτε κάνουμε ένα έργο.
Και το δεύτερο είναι προδιαγραφές για την σήμανση όλων των ειδών πινακίδων, ή ειδοποιήσεων όλων των τύπων που θα συμβάλλουν και στην προστασία της αισθητικής του αστικού ιστού και των παραδοσιακών οικισμών μας και όχι το χάλι που βλέπουμε αλλά και στην οδική ασφάλεια.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.
