Η φετινή 25η Νοεμβρίου δεν μπορεί να αποτελέσει μια απλή ημέρα μνήμης και επετειακών αφιερωμάτων. Ας γίνει μέρα πραγματικής προσφοράς περισσότερης βοήθειας στις γυναίκες που βιώνουν κάθε μορφή βίας. Οι γυναίκες αυτές, εκτός από τη σκέψη μας, ζητούν ουσιαστική βοήθεια. Ας γίνουμε εμείς η φωνή τους.
Όλοι εμείς, ως πολίτες, έχουμε χρέος να μην δείχνουμε ανοχή στη βία κατά των γυναικών, να σπάσουμε τη σιωπή που περιβάλλει το φαινόμενο, να μην γινόμαστε συνένοχοι κλείνοντας τα μάτια και τα αυτιά μας. Οφείλουμε στις γυναίκες θύματα, στις γυναίκες μας, στις συντρόφους μας, στις μάνες μας, στις κόρες μας, αλλά και στο κοινωνικό σύνολο, να ξεριζώσουμε τη βία κατά των γυναικών, που εδράζεται στην κουλτούρα της άρνησης και της έμφυλης ανισότητας.
Ιδιαίτερα σήμερα, ως απόρροια του αναγκαστικού εγκλεισμού(lockdown) για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού, αναδύθηκαν και εντάθηκαν πολλαπλά προβλήματα. Υπήρξε «έκρηξη» της ενδοοικογενειακής βίας, των διαζυγίων και των ψυχικών νοσημάτων.
Η «καραντίνα», η αναγκαστική παραμονή στο σπίτι, αποδείχθηκε βρόχος για πολλά θύματα. Για κάποια από αυτά ο αναγκαστικός εγκλεισμός με το θύτη, αποδείχθηκε παγίδα θανάτου.
Η ενδο-οικογενειακή βία είναι η επανειλημμένη σωματική, ψυχολογική και/ή σεξουαλική κακοποίηση, που σκοπεύει στην επιβολή και τον έλεγχο ενός άλλου προσώπου και λαμβάνει χώρα στο οικογενειακό περιβάλλον. Τα παιδιά, ακόμα κι αν δεν αποτελούν τα άμεσα θύματα της κακοποίησης, επηρεάζονται εξίσου αρνητικά από αυτήν βρισκόμενα σε μια θέση «αυτόπτη μάρτυρα».
Η οργανωμένη Πολιτεία έχει χρέος να βοηθά τις γυναίκες θύματα βίας, ουσιαστικά προκειμένου να στηριχθούν στις δυνάμεις τους. Η προσπάθεια για την εξάλειψη της έμφυλης βίας είναι πολιτικό ζήτημα.
Μια σύγχρονη δημοκρατική προοδευτική κυβέρνηση όφειλε να στρέψει την Ελληνική Αστυνομία και τις αρμόδιες υπηρεσίες στην ενασχόληση τους με θέματα ενδοοικογενειακής βίας, με εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό και δομές, που βρίσκεται στον αντίποδα της πολιτικής του «Τρόμου και της Πάταξης.
Οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης σε όλη την Ευρώπη κατέγραψαν αύξηση έως και 60% στις κλήσεις από γυναίκες που είχαν πέσει θύματα ενδοοικογενειακής βίας κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού, στο πλαίσιο των μέτρων για την καταπολέμηση του COVID-19, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του ευρωπαϊκού τμήματος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η ενδοοικογενειακή βία, είτε στρέφεται εναντίον συζύγου είτε παιδιού, έχει την τάση να αυξάνεται σε περιόδους κρίσης, ειδικά σε συνθήκες των συγκεκριμένων αυστηρών μέτρων περιορισμού των μετακινήσεων κι εγκλεισμού στο σπίτι, που τέθηκαν σε εφαρμογή για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης.
Με τραγικό τρόπο έρχεται, δυστυχώς, η επιβεβαίωση της πανδημίας των γυναικοτονιών με την πρόσφατη γυναικοκτονία στην Μάνη. Το 2020, ακόμη και στην «πολιτισμένη Ευρώπη», η γυναίκα αντιμετωπίζεται, σε πολλές περιπτώσεις, ακόμα, ως «res», ως αντικείμενο.
Τα στοιχεία τρομάζουν! Στην Ελλάδα, η ενδοοικογενειακή βία αυξήθηκε εν μέσω πανδημίας κατά 20% και κατά περίπου 30% σε αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες. Ποσοστά που αποτυπώνουν το τεράστιο πρόβλημα που επικρατεί στη χώρα μας και στην Ευρώπη.
Τους τελευταίους 12 μήνες είχαμε, στη χώρα μας, 11 γυναικοκτονίες, που είναι είτε συζυγοκτονίες, είτε φόνοι γυναικών στο πλαίσιο της ενδοοικογενειακής ή συντροφικής σχέσης .
Η κυβέρνηση οφείλει, μεταξύ άλλων:
1) Να προωθήσει άμεσα την κύρωση της Σύμβασης της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για τη βία και την παρενόχληση, 2019 (αριθ. 190)
2) Να φροντίσει για την άμεση λειτουργία των Τμημάτων Ενδοοικογενειακής Βίας. Η δημιουργία τους και η στελέχωσή τους είναι σημαντικό επίτευγμα, όμως η λειτουργία τους είναι ακόμη σημαντικότερο.
Τα Τμήματα Ενδοοικογενειακής Βίας δεν πρέπει να αποτελούν μόνο επιτελικές υπηρεσίες συλλογής στατιστικών στοιχείων και παροχής συμβουλών, αλλά να διενεργούν αστυνομική προανάκριση, στη διερεύνηση και δίωξη εγκλημάτων, που αφορούν τη διάπραξη, προπαρασκευή, καθ’ οιονδήποτε τρόπο δημόσια προτροπή, πρόκληση ή διέγερση σε διάπραξη αδικημάτων ή στην εν γένει εκδήλωση ενεργειών, που εμπίπτουν στις διατάξεις του Ν. 3500/2006 και του Νόμου 4531/2018 «Κύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Βίας κατά των γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας και προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας», λαμβάνοντας υπόψη, εφόσον είναι εφικτό, τη δικονομική διαδικασία της ποινικής διαμεσολάβησης.
Επιπλέον, ως εξαιρετικά απογοητευτική επισημαίνεται η αδράνεια του νομικού μας συστήματος, παρά την κατάφωρη παραβίαση του θεσμικού πλαισίου, παρά την κυρωμένη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και τον Ν. 4604/2019 για «την προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων».
Είναι επιτακτική ανάγκη, λοιπόν, να υπάρξει συνεργασία των συναρμόδιων φορέων για να έχουμε οριστική αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων, για να σταματήσει να μακραίνει η λίστα των θυμάτων.
Η μηδενική ανοχή και η πρόληψη είναι βασικά εργαλεία για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η ελληνική αστυνομία, επιτελώντας το ρόλο της, προστατεύοντας τον πολίτη, δεν μπορεί να λείπει από την αλυσίδα πρόληψης και αποτροπής εγκλημάτων βίας .
Η αντιμετώπιση του εγκλήματος πρέπει να γίνεται κυρίως με πρόληψη και όχι μόνο με καταστολή. Για το λόγο αυτό πρέπει η Αστυνομία να επενδύσει πολλά στον τομέα της πρόληψης και να εφαρμόσει διάφορες μεθόδους και προγράμματα που να στοχεύουν στην εξάλειψη της διάπραξης τέτοιου είδους εγκλημάτων. Πρέπει να σταθεί δίπλα στους πολίτες και να ζητήσει τη συνεργασία τους. Ο αγώνας κατά του εγκλήματος είναι έργο και υπόθεση όλων, οικογένειας, σχολείου, τοπικής αυτοδιοίκησης, εκκλησίας, δικαιοσύνης και προπάντων των ίδιων των πολιτών. Καθένας και καθεμία από εμάς οφείλει εφόσον παρατηρεί ύποπτες συμπεριφορές ή και καταστάσεις σε έναν γονέα ή μια οικογένεια να μην αποστρέφει το βλέμμα και την προσοχή του, να μην σωπαίνει, να μην γίνεται συνένοχος, να μην αδιαφορεί. Οφείλουμε όλοι να ενημερώνουμε τους αρμόδιους φορείς και την αστυνομία, προκειμένου να αποφευχθούν νέες εγκληματικές ενέργειες.
Καμία γυναίκα δεν πρέπει να νιώθει μόνη, καμία δεν είναι μόνη.
Μίλα γι΄αυτό, μην φοβάσαι
Γραμμη SOS 15900
